Rzecznik prasowy/Sprawozdania rzecznika/Wikimedia CEE Meeting 2016

#wmcee2016

Disclaimer: nie ma sensu opisywać poszczególnych sesji, podstawowe informacje zawsze można wyciągnąć z opisu w programie konferencji (linkuję), zaś bardziej szczegółowe kwestie dobrze oddają zlinkowane tam slajdy i notatki w etherpadzie. W opisach skupię się głównie na tym co ja z danej sesji wyniosłem, jaki z niej pożytek dla naszej społeczności i ewentualnie co ja usprawniłbym/zrobił inaczej na miejscu prelegenta. Natomiast jeśli ktoś ma bardziej szczegółowe pytania, potrzebuje tłumaczenia któregoś z opisów (wszystkie są po angielsku) czy wyjaśnienia o co konkretnie chodziło autorowi - zapraszam do kontaktu.

26 sierpnia

Jako że samolot z Okęcia odlatywał świtem bladym, na lotnisko ruszyłem ok. 3 nad ranem, po nieprzespanej nocy. Była to bezpieczniejsza opcja, obudzenie mojego synka budzikiem o drugiej raczej nie wchodziło w grę. Na lotnisku dołączyła do mnie pozostała część delegacji i wspólnie ruszyliśmy w drogę do Armenii via Kijów. Po dotarciu do hotelu w Erywaniu i rozpakowaniu walizek ruszyliśmy przez miasto w poszukiwaniu czegoś do zjedzenia (od śniadania zjedzonego przed 5 rano na lotnisku w Warszawie minęło naprawdę sporo czasu) - i na kolację powitalną, zorganizowaną przez gospodarzy w jednej z restauracji.

Kolacja była wspaniałym pomysłem, widać było wyraźnie spore nakłady finansowe, jednak moim zdaniem organizatorzy nie wykorzystali potencjału jaki daje podobny wieczór integracyjny. Gospodarzy reprezentowała dość liczna grupa wikimedian, jednak goście nie zostali rozsadzeni wspólnie z gospodarzami. Skutkiem tego większość usiadła pośród osób, które i tak już wcześniej znały. Zabrakło też informacji na temat planu wieczoru, wobec czego gdy na stoły wjechało pieczone mięso, większość gości najadła się już przystawkami (kuchnia ormiańska jest dość egzotyczna, więc trudno domyślić się z suto zastawionych stołów czy to już wszystko, czy jeszcze nie; brakowało też informacji co konkretnie widzimy na stołach). Piszę o tym po to, by nie zapomnieć o lepszej organizacji gdybyśmy to my mieli kiedyś podobną imprezę organizować.

Po kolacji powrót do hotelu i bardzo zasłużony sen.

27 sierpnia

Po pobudce, śniadaniu i wymeldowaniu z hotelu stawiliśmy się o czasie przy autokarach mających zawieźć wszystkich na miejsce konferencji w miejscowości Diliżan. Mieliśmy jednak sporo szczęścia, bowiem większość członków ekipy miała o wiele większe niż my problemy z wymeldowaniem się z hotelu. Najwyraźniej normą w Armenii jest, że każdego gościa z osobna trzeba sprawdzić czy nie skorzystał z mini-baru, czy nie wyniósł z hotelu ręczników albo mebli. Skutkiem czego przy recepcji zrobił się dwugodzinny korek, a w drogę ruszyliśmy z olbrzymim opóźnieniem, co zaowocowało koniecznością zmiany programu konferencji po dotarciu na miejsce. Większość drogi autokarem przespałem. Na miejscu zostawiliśmy bagaże w sali konferencyjnej hotelu (zabrakło czasu na zameldowanie się) i ruszyliśmy do położonego nieopodal (kilkaset schodów w dół i kilkaset metrów w górę rzeki) kompleksu UWC Dilijan, czyli szkoły z internatem i maturą międzynarodową, gdzie odbywała się zasadnicza część konferencji.

Po zdjęciu grupowym i krótkim powitaniu (skróconym ze względu na opóźnienie), nasza delegacja rozdzieliła się. Większość ruszyła na panel na temat GLAM, gdzie m.in. Polimerek przedstawiał Ethnography of the Carpathians, natomiast ja udałem się na prezentację na temat zarządzania konfliktem prowadzoną przez Asafa Bartov (Elephants and Mahouts: Conflict Management for Wikipedians). Prezentacja bardzo pożyteczna dla wikipedystów czy - szerzej - wikimedian, jednak na poziomie całej organizacji dużo mniej. Asaf skupiał się bowiem na przyczynach powstawania konfliktów interpersonalnych, na sposobach unikania ich, i radzenia sobie z nimi gdy już zaistnieją, a niekoniecznie na całej kulturze organizacyjnej i jej wpływie na ewentualne konflikty pomiędzy jej członkami. Natomiast na poziomie całej społeczności bardzo przydałby się podobny warsztat na jednej z naszych konferencji, chętnie prowadzony po polsku, by zasięg przekazywanych na nim umiejętności dało się rozpropagować jak najszerzej. Wprawdzie nie wyeliminuje to nienawistnych komentarzy wobec nowych, hejtu w kawiarence czy nieprzemyślanych i krzywdzących komentarzy w poczekalni, ale może znacząco zmniejszyć ilość konfliktów nierozwiązywalnych, takich, które wymknęły się spod kontroli i weszły w stan ostatecznego zaognienia. Gorąco polecam lekturę zarówno samych slajdów, jak i notatek w etherpadzie.

Po krótkiej przerwie kawowej znów oddzieliłem się od większej części naszej delegacji i pomaszerowałem do sali na ostatnim piętrze szkoły, gdzie miejsce odbywał się panel edukacyjny pod auspicjami Wikipedia Education Program. Pierwszym punktem programu był wykład + dość luźna dyskusja na temat nowych wydarzeń związanych z Wikipedią w edukacji i edukacji za pomocą Wikipedii (Wikipedia Education Program Updates) poprowadzona przez Shani Evenstein (Wikimedia Israel i Collab) oraz Vahida Masroura (WMF). O większości poruszanych tematów wiedziałem już wcześniej (outreach wiki, newslettery, listy dyskusyjne itd), jednak warto kilka z nich podkreślić. Po pierwsze: nowe i zaktualizowane broszury. Część z nich już przetłumaczyłem, większość czeka na przetłumaczenie. Natomiast większość obecnych bardzo mocno podkreślała, że w środowisku naukowym olbrzymie znaczenie ma papier, więc konieczne jest nie tylko przetłumaczenie tych materiałów, ale też ich wydrukowanie. Wobec tego: zadanie na najbliższy czas to znaleźć pomoc przy tłumaczeniu, dostosowaniu do naszych warunków, składzie i łamaniu (sam wszystkiego nie wyrobię) oraz znaleźć finansowanie na druk broszur po polsku.

Drugim z ważniejszych tematów był istniejący od jakiegoś czasu Education Program Online Toolkit. Trochę podczas spotkania, a trochę w kuluarach Shani i Vahid przekonali mnie, że warto spróbować faktycznie skorzystać z ich doświadczeń i rozpocząć na naszym gruncie program edukacyjny z prawdziwego zdarzenia. Znów, nie wiem czy na wszystko starczy czasu, ale może poszukam chętnych do współpracy w kawiarence?

Trzecim z poruszanych tematów był Dashboard (dosł. deska rozdzielcza), czyli następca Wiki Education Extension, wtyczki do zarządzania projektami edukacyjnymi. Zapowiedź uruchomienia Dashboardu przyszła jakiś tydzień po tym, jak skończyliśmy tłumaczyć na polski jego wcześniejszą wersję, więc trochę żal włożonej pracy, ale faktycznie nowe narzędzie prezentuje się świetnie, daje mnóstwo możliwości, zarówno prowadzącemu zajęcia, jak i wolontariuszom nadzorującym projekty edukacyjne od strony Wikipedii. W jednym miejscu daje dostęp do materiałów szkoleniowych, do wkładu uczestnika danego kursu, do podsumowań i statystyk dla całych grup... Trzeba będzie i to na polski przetłumaczyć. Planowane uruchomienie - Wikimania 2017. Poza tym - była też mowa o dwunastu krótkich filmach na YouTube (tu pierwszy z nich), o Affiliates' Education Showcase i paru jeszcze sprawach.

Druga z prezentacji w tym bloku, Fuse Wikipedia and Education (prowadzona na miejscu przez Vasileosa, a zdalnie via Skype przez Manosa; obaj z Grecji) była dość hermetyczna i odnosiła się do prowadzonego u nich projektu współpracy Wikimediów ze szkołami na poziomie naszych liceów. Prezentacja zawierała jednak kilka przydatnych uwag do wykorzystania i u nas, m.in. fakt, że szukając zainteresowanych nauczycieli dobrze jest podkreślać to, że Wikipedia świetnie wpisuje się w wytyczne UNESCO dot. edukacji w XXI wieku^[1], że nauka Wikipedii daje zestaw umiejętności spełniający stawiane przez UNESCO kryteria. Są to zarówno umiejętności twarde (korzystanie ze źródeł, umiejętność poruszania się po internecie), miękkie (ocena wiarygodności źródeł) jak i interpersonalne (nauka patrzenia na sprawę oczyma Innego, zakładanie dobrej woli itd). Prezentacja odsyłała też do gotowych kart pracy, tego poradnika i paru jeszcze materiałów. Zainteresowanych odsyłam do slajdów, mam wrażenie, że są dużo łatwiejsze w odbiorze niż sama prezentacja.

Po kolejnej przerwie kawowej w tej samej sali odbyła się moja prezentacja na temat wikiwarsztatów (Wikiworkshops: we were doing it wrong). W istocie była to prezentacja wyników naszych prac podczas i po Warsztacie warsztatowym 2016. Z konieczności była to jednak wersja bardzo okrojona: w programie miałem zapisane 45 minut, jednak kiepska organizacja (brak zamówionego papieru, jakieś zamieszanie na górze, przejściowy brak prądu w czasie burzy) rozpoczęcie opóźniło się o 10 minut z okładem, było więc bardzo mało czasu. W części wykładowej zaprezentowałem angielskojęzyczną wersję opracowanego przez nas sylabusa, a w zasadzie powiedziałem o najważniejszym celu jaki stawiamy przez warsztatami: że podstawowym celem powinno być to, aby nowy użytkownik na koniec spotkania zobaczył swoją edycję w przestrzeni głównej. Wspomniałem też o tym, dlaczego uważam, że w wielu wypadkach warsztat lepiej sprawdzi się jako narzędzie edukacyjne niż wykład. W części warsztatowej zaprezentowałem przygotowany przeze mnie zalążek bazy ćwiczeń przydatnych w trakcie warsztatów. Przeprowadziliśmy też z grupą ćwiczenie "narysuj mi chomika" (wyszło bardzo dobrze, mimo że przy doświadczonych wikipedystach zazwyczaj jest o wiele trudniej je przeprowadzić). W ekspresowym tempie przeprowadziliśmy też pokazówkę "wędrujących plakatów". Niestety, brak pomocy organizacyjnej (przed prezentacją przedstawiciel organizatorów zajmował się szukaniem papieru, nie było czasu wtajemniczyć go konkretnie w przebieg ćwiczenia) poskutkował tym, że była to bardziej symulacja niż pełne ćwiczenie, zabrakło też 10 minut straconych na początku, więc żadna z grup na koniec nie dostała swojego plakatu ani nie było możliwości prezentacji wyników przez każdą z grup. Mimo to większość grup doszła do całkiem ciekawych rezultatów i wydaje mi się, że udało się zaprezentować o co dokładnie w tym ćwiczeniu chodzi. Po spotkaniu odebrałem całkiem sporo gratulacji od osób obecnych, dwie zapewniły mnie też o nadesłaniu kolejnych pomysłów na stronę warsztatów na meta (od jednej materiały już otrzymałem, czekają na wprowadzenie). O wynikach warsztatu będę pisał też jeszcze później, przy okazji zakończenia konferencji.

Po mnie w tym samym module występowali Philip Kopetzky i Claudia Garad (WMAT) z prezentacją na temat powszechnych błędów w planowaniu i zarządzaniu projektami związanymi z ruchem Wikimedia (Dos and Dont's in volunteer projects from an Austrian point of view). Prezentacja utrzymana była w tonie dość humorystycznym ("co zrobić, żeby mieć pewność, że nasz projekt na pewno się nie uda"), ale przekazywała ważne treści, zwłaszcza dla osób przygotowujących swój pierwszy większy projekt. Zainteresowanych odsyłam do Etherpada, w którym zgromadzeni członkowie społeczności z wielu krajów dopisali swoje ulubione przykłady działań lub zaniechań, które na pewno doprowadzą projekt do szczęśliwej klęski.

Na tym zakończyła się oficjalna część programu. Po kolacji w sali konferencyjnej hotelu wzięliśmy udział w Wikidojo (pracowaliśmy nad hasłem o historiografii ormiańskiej na angielskiej wiki (póki co w brudnopisie). Po wikidojo nastąpiła luźniejsza część wieczoru, czyli socjalizacja, wymiana doświadczeń i pomysłów w grupach i podgrupach. Kilka osób próbowało mnie i Natalię wciągnąć w organizację jeszcze jednego panelu dyskusyjnego na temat projektów GLAM, ale uznaliśmy, że w pół do pierwszej w nocy nie jest najlepszą porą na tego typu burze mózgów.

28 sierpnia

Po śniadaniu, o 9:30 rozpoczął się kolejny panel, tym razem związany tematycznie z moimi obowiązkami służbowymi. Pierwszym mówcą był Jeff Elder (WMF) z dwiema ciekawymi prezentacjami (i jeszcze ciekawszą dyskusją) na temat prowadzenia kanałów wikimediów w serwisach społecznościowych (How to best utilize the social media accounts). In extenso panel ten opisuje już Natalia w swoim raporcie, zainteresowanych odsyłam też do Etherpada. Dyskusja była o tyle ciekawa, że rozjaśniała wiele wątpliwości, które już wcześniej mieliśmy z Natalią (czy wypada lajkować jako Polska Wikipedia? A jeśli tak to co można, a czego nie wypada?).

Następna była prezentacja Gereona Kalkuhla (de.wikipedia) o tym jak rozmawiać z mediami (Talking to the press. What the press wants from Wikipedia and how to represent Wikipedia in interviews). Był to zestaw dość podstawowych wskazówek, użytecznych raczej dla początkujących. Niemniej ciekawe było spostrzeżenie, że doświadczenia osoby odpowiedzialnej za kontakty z prasą w tak dużej i rozwiniętej społeczności jak de.wiki w sumie pokrywają się z naszymi doświadczeniami w Polsce, mimo oczywistych rożnicy w krajobrazie medialnym (lecące na łeb czytelnictwo, upadek prasy papierowej itd). Gereon obiecał zamienić swoją prezentację w Learning pattern.

W tym samym module miałem okazję przedstawić przygotowaną przez siebie prezentację na pokrewny temat: podstawowych narzędzi w ręku rzecznika prasowego (czy, szerzej, kontaktu dla mediów) wikimediów (Spokesperson: tricks of the trade). Zaproponowałem taką właśnie prezentację dla początkujących pod wpływem zawodu jaki sprawiły mi niektóre prezentacje poświęcone współpracy z mediami na konferencji Wikimedia w Berlinie w zeszłym roku. Prezentacja była na dość podstawowym poziomie i koncentrowała się na wykorzystaniu najprostszych narzędzi: książki telefonicznej w komórce (czyli co zrobić z telefonem, aby nasza informacja dotarła gdzie trzeba), arkusza kalkulacyjnego umieszczonego w chmurze (czyli jak przygotować się na to, że pewnego dnia zadzwoni dziennikarz i spyta Cię o społeczność Wikicytatów) oraz edytora tekstu (czyli jak napisać komunikat prasowy, żeby media nie wyrzuciły go do śmieci po pierwszym akapicie).

Po przerwie kawowej nastąpiła sesja lightning talks, czyli prezentacji błyskawicznych. Ja w pięć minut przedstawiłem nasz projekt akademicki na wydziale Biologii UW i Warsztat dla uczestników programu EnglishTeaching, próbowałem też zachęcić uczestników do tłumaczenia haseł naszego projektu Faras na inne języki. Z ciekawych pomysłów zgłaszanych przez innych:

E-kurs Wikipedii stworzony przez kolegów z Estonii (niestety raczej nieprzetłumaczalny). Ale ciekawe podejście: jego celem jest zwiększenie świadomości tego czym Wikipedia jest, a nie uczenie edytowania.
Stworzone również przez Estończyków narzędzie WikiComment, służące do nanoszenia uwag na strony wiki (na przykład stworzone przez studentów)
Krótka prezentacja narzędzia MySimpleShow pozwalającego stworzyć proste animacje/wideo prezentujące jakieś zagadnienie. Narzędzie póki co kiepsko sobie radzi z polszczyzną (czcionki!), ale jestem już w kontakcie z jego autorem, ma nad nim popracować.
Konwerter plików wideo do formatu ogg zaprezentowany przez Asafa (usprawnia wgrywanie na Commons)
Bardzo wygodny katalog narzędzi o którym wcześniej nie słyszałem - POLECAM!
Praktyczny generator podpisów pod zdjęcia Commons o wielce praktycznej i precyzyjnej nazwie Lizenzlizenzhinweisgenerator :D Wprawdzie dubluje funkcje przycisków które już na Commons są, ale można taką stronę zintegrować z dowolną stroną, gdzie łatwiej będzie ją znaleźć niż na Commons (niby tam jest na widoku, ale jednak mało kto trafia).
Wd:Wikidata talk:Infobox Tutorial (samouczek wykorzystywania wikidanych w infoboksach - jeśli społeczność się zgodzi

.

Projekty na dziś/jutro/pojutrze

Koniecznie trzeba przetłumaczyć na polski Dashboard, następcę Wikipedia Education Extension.

Cornelius narzekał, że brak jest informacji o naszych projektach na Outreach wiki, a jako że nie składamy raportów WMF, trudno się dowiedzieć co się u nas dzieje.
Znaleźć pomoc przy tłumaczeniu dodatkowych broszur wikiedu, znaleźć finansowanie (ew. zarząd)
Spróbować odtworzyć Women of Wikipedia (WOW!) mentoring group^[2]
Europeana One => Marta

Przypisy

[1] ttp://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/4_Filary_Raport_Delorsa.pdf.

[2] ttp://bcnm.berkeley.edu/2016/02/10/final-report-on-women-of-wikipedia-pilot-program/

[1]

[2]