Biuletyn/1-2009 (3)

B I U L E T Y N

Stowarzyszenia Wikimedia Polska

(nr 3. 15 stycznia 2009)

Wstępniak

Trzeci numer Biuletynu i pierwszy w 2009 r. został opublikowany 15 stycznia, czyli w Dniu Wikipedii. W tym właśnie dniu, w 2001 r., uruchomiona została przez Jimmy Walesa i Larry Sangera Wikipedia, pomyślana pierwotnie jako rodzaj brudnopisu dla Nupedii. Paradoksalnie Nupedia nie wypaliła, ale z Wikipedii rozwinął się cały zbiór projektów Wikimedia, które łącznie stanowią prawdopodobnie największy w historii ludzkości, spójny zbiór materiałów edukacyjnych, tworzony w ponad 250 językach i dostępny bezpłatnie w oparciu o wolne licencje. Społeczność projektów Wikimedia rozrosła się natomiast do rozmiarów potężnego, ogólnoświatowego, otwartego dla każdego i apolitycznego ruchu społecznego, napędzanego duchem bezpłatnego dzielenia się wiedzą z innymi.

Polimerek

Wieści ze Stowarzyszenia

Stowarzyszenie Wikimedia Polska, zarejestrowane 15 listopada 2005 r., liczy obecnie 92 członków.

Wikikonkurs - koniec IV edycji: Z końcem 2008 roku zakończyła się IV edycja Wikikonkursu prowadzonego przez Stowarzyszenie. W czasie trwania tej edycji komisja konkursowa rozpatrzyła 34 wnioski, z czego 31 projektom przyznano finansowanie. Dużą popularnością cieszyły się książki, pozytywnie rozpatrzono wnioski na łącznie 35 pozycji. Tematyka obejmowała m.in. historię geografii polskiej, astronautykę, słowniki języka polskiego (również on-line), języka rosyjskiego, opracowania z zakresu literatury, historii, botaniki, mikrobiologii i rachunkowości. Literatura ta będzie służyć projektom Wikimedia jeszcze długo po zakończeniu IV edycji Wikikonkursu. Kolejna edycja już wkrótce, polecamy śledzić strony konkursu: Wikikonkurs.

Projekty w przygotowaniu: W ramach działalności OPP prowadzonej przez Stowarzyszenie w końcowej fazie przygotowania znajdują się dwa projekty: Wikipstryk i Wikimediowy Konkurs Harcerski. Wikipstryk jako konkurs fotograficzny poszukuje osób znających się na fotografii, niekoniecznie związanych z projektami Wikimedia, do składu jury. W konkursie brane będą po uwagę walory estetyczne i techniczne wykonanych zdjęć, ale także ich wartość encyklopedyczna. Impulsem do zorganizowania konkursu harcerskiego jest stan artykułów o harcerstwie w polskiej Wikipedii. Związek Harcerstwa Polskiego wraz ze Stowarzyszeniem Wikimedia Polska przygotował propozycję, dzięki której ich poziom może ulec znacznej poprawie. Patrole harcerskie będą mogły wziąć udział w konkursie na najlepsze wikipediowe hasło harcerskie. Warto przypomnieć, że nowy rok upływa pod znakiem braterstwa – jest to świetny moment, by rozwinąć hasło o swoim hufcu czy chorągwi i dzięki temu lepiej się wzajemnie poznać. Projekt harcerski poszukuje osób znających mechanizmy Wikipedii chętnych do pomocy przy koordynacji działań i współpracy z zespołami pracującymi nad poszczególnymi hasłami, jak również do składu jury oceniającego efekty tej pracy w postaci artykułów. Wszelkie pytania i zgłoszenia dotyczące obu projektów kierować można do Wyksztalciocha.

Konferencja Wikimedia Polska 2009: Trwają przygotowania do corocznej konferencji. Komitet organizacyjny pod przewodnictwem Wikimedian z Warszawy i okolic przystąpił już do prac. Konferencja odbędzie się w terminie 1-3 maja 2009. Weryfikowana jest lokalizacja i zaplecze noclegowe. Postępy prac i kolejne ustalenia można śledzić na stronach wydarzenia: Konferencja Wikimedia Polska 2009.

Rocznice i obchody

15 stycznia - Dzień Wikipedii
24 stycznia - urodziny polskojęzycznych Wikibooks
2 lutego - Dzień Nowego Artykułu w polskojęzycznej Wikipedii

Gdzie można nas spotkać

W nadchodzących miesiącach zapraszamy na wydarzenia:

3-4 lutego 2009, Warszawa - wykład Burza w Sieci, czyli jak z sukcesem wykorzystać kreatywność społeczności internetowych, VI konferencja - Branding 2009. Prelegent: Tomasz Ganicz (Polimerek).

Planowane są także Wikiwarsztaty, zachęcamy do przyłączenia się do ich organizacji:

Łódź (połowa lutego), skierowane do środowiska nauczycielskiego z województwa łódzkiego, przy współpracy Łódzkiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego.
Częstochowa (koniec marca), Politechnika Częstochowska, warsztaty otwarte.
Wrocław (początek marca), Politechnika Wrocławska, warsztaty otwarte.

Nova

Wieści z Wikimedia Foundation

Podsumowanie zbiórki świątecznej: Świąteczna zbiórka Wikimedia Foundation przyniosła planowany cel zgromadzenia 6 milionów USD, co odpowiada mniej więcej planowanemu budżetowi na 2009 r. Zbiórka była po raz pierwszy reklamowana przez duże, agresywne banery umieszczane u góry każdej strony, każdego z projektów Wikimedia. Banery te wywołały wiele protestów wśród społeczności kilku projektów, w tym także polskiej Wikipedii, zwłaszcza, że nawet zalogowani użytkownicy nie mogli ich automatycznie wyłączyć. Wbrew kasandrycznym przewidywaniom banery jednak nie spowodowały zauważalnego odpływu ani czytelników, ani kontrybutorów projektów Wikimedia. W przeciwieństwie do poprzednich zbiórek ilość i wartość donacji nie była rozłożona równomiernie w czasie. Pierwsza fala wpłat miała miejsce na samym początku zbiórki, dzięki czemu już w pierwszym jej tygodniu zebrano ponad 2 miliony USD. Następnie tempo wpłat znacząco zwolniło. Druga fala miała dość paradoksalny związek z zablokowaniem domeny wikimedia.de pozwem sądowym przez jednego z niemieckich parlamentarzystów. Nagłośnienie tej sprawy przez media znacząco zwiększyło liczbę wpłat pochodzących z Niemczech i USA. Trzecia, najsilniejsza fala miała miejsce po wymianie banera z paska pokazującego postęp wpłat na apel osobisty Jimmy Walesa. Wymiana banera dała w efekcie falę wpłat przekraczającą 2 miliony USD w przeciągu 8 dni. 5 stycznia 2009, gdy suma zebranych donacji przekroczyła o 200 tysięcy dolarów planowany cel, baner z apelem Jimmy Walesa został zastąpiony podziękowaniem dla donatorów, który po tygodniu został zdjęty z projektów Wikimedia.

Udział w zbiórce lokalnych partnerów Wikimedia: W odróżnieniu od poprzednich zbiórek, w ramach których wszystkie organizacje krajowe będące oficjalnymi partnerami Wikimedia Foundation mogły uczestniczyć w zbiórce, tym razem udział w tej akcji możliwy był dopiero po podpisaniu formalnej umowy z Fundacją. Ze względu na dość restrykcyjne warunki tej umowy na jej podpisanie zdecydowało się tylko kilka z kilkunastu istniejących lokalnych organizacji Wikimedia. Stowarzyszenie Wikimedia Polska nie zdecydowało się wziąć udziału w zbiórce ze względu na prawdopodobne problemy z uzyskaniem zgody na to ze strony MSWiA oraz Ministerstwa Finansów, gdyż jednym z warunków Fundacji była konieczność transferu do USA 50% zgromadzonych lokalnie donacji. Ponadto wpłaty bezpośrednie do Stowarzyszenia i tak nie mogą być odpisywane od podatków przez obywateli RP, zatem jeśli ktoś z Polski chciał w ramach zbiórki wspomóc Fundację mógł prościej zrobić to bezpośrednio. Do zbiórki przystąpiły natomiast Wikimedia: Szwajcaria, Holandia, Francja, Niemcy, Szwecja, Izrael, Włochy i Węgry. Dokładny poziom wpłat na konta lokalnych partnerów Wikimedia nie jest jeszcze dokładnie znany we wszystkich przypadkach - wiadomo jednak, że były to sumy o co najmniej 2 rzędy mniejsze od środków zgromadzonych bezpośrednio przez Wikimedia Foundation. Np: Wikimedia Szwajcaria przekazała Fundacji ok 30 000 USD, Wikimedia Izrael ok 6000 USD, Francja - ok 50 000 EUR.

Neeru Khosla - nowy członek Rady Doradców: Neeru Khosla, współzałożyciel i prezes organizacji o nazwie CK-12 z Palo Alto w Kalifornii, został nowym członkiem Rady Doradców Wikimedia Foundation. CK-12 to pierwsza na świecie organizacja, która zaczęła tworzyć pisane społecznościowo i dostępne na wolnych licencjach podręczniki do szkół podstawowych i średnich na świecie, zanim jeszcze powstał projekt Wikibooks. Rada Doradców Wikimedia Foundation jest ciałem nie mającym w tej organizacji żadnej formalnej władzy, ale ma spory wpływ na decyzje podejmowane przez Radę Powierniczą i pracowników biura Fundacji. Liczy ona obecnie 24 członków, w większości osób spoza projektów Wikimedia, związanych za to z różnego rodzaju inicjatywami o celach wspólnych z Wikimedia Foundation lub posiadających duże osobiste doświadczenie w projektach społecznościowych tworzących wolne zasoby i wolne oprogramowanie. Ich listę można zobaczyć na stronie: http://wikimediafoundation.org/wiki/Advisory_Board.

Spotkanie lokalnych partnerów Fundacji Wikimedia: Na 3-5 kwietnia 2009 r. planowane jest drugie już spotkanie lokalnych partnerów Fundacji Wikimedia. W tym roku dwudniowe spotkanie odbędzie się w Berlinie. Koordynatorem wydarzenia został Guillaume Paumier, członek zarządu Wikimedia France. Oficjalna agenda planowana jest na piątek i sobotę, ewentualne nieformalne dyskusje na czwartek. W spotkaniu wezmą także udział przedstawiciele Fundacji. Na pierwszym takim spotkaniu w 2008 roku Stowarzyszenie Wikimedia Polska reprezentował Tomasz Sienicki (tsca).

Polimerek, Nova

Wieści z projektów

Nowy rok korzystny dla Wikipedii

Odbicie: Jak pod koniec każdego roku, tak i w 2008, można było zanotować spadek liczby edycji, artykułów i użytkowników, którego minimum przypadało na wigilię świąt Bożego Narodzenia. Takie zachowanie zauważyć można na wszystkich projektach językowych, jeżeli większość użytkowników tych języków obchodzi te akurat święta. W szczególności od świąt zaczęło przybywać nowych edycji, ale jeszcze bardziej nowych użytkowników. Warto tu zaznaczyć, że wzrost liczby nowozakładanych kont przekłada się z czasem na liczbę aktywnych wikipedystów i liczbę nowych haseł.

Po wprowadzeniu wersji przejrzanych, delikatnie zaczęła spadać liczba dziennych edycji, ponieważ najbardziej aktywni użytkownicy sprawdzali masowo hasła pod kątem znajdujących się w nich wandalizmów. Początek stycznia to znowu wzrost liczby edycji.
Jeżeli chodzi o liczbę nowozakładanych kont, to 14 stycznia 2009 zarejestrowała się rekordowa liczba użytkowników (ok. 350). Maksima na tym i poprzednim wykresie, to błędy - 13 stycznia aż tylu edycji nie było.

Nowe inicjatywy i wskrzeszanie starych: Do tej pory w Wikipedii powstał szereg różnego typu inicjatyw związanych z ocenianiem i poprawianiem jakości. Część z nich została zapomniana, inne rozwijały się lepiej bądź gorzej, czasami powstawały nowe z takim samym zakresem zadań, jak w starych. Dlatego też postał projekt Ocena i poprawa jakości dla skupienia tych inicjatyw w jednym miejscu. Niedługo potem z inicjatywy Kenraiza powstał Warsztat PANDA, którego celem jest poprawianie haseł przed ich zgłoszeniem do oceny jako dobrych/medalowych. Pełni on funkcję kilku wcześniejszych pomysłów (Lepsze artykuły, Peerw review, Klinika Ważnych Artykułów, Warsztat medalowych artykułów). Przy okazji warto wspomnieć, że uruchomiona została inicjatywa Listy na medal.; Z inicjatyw związanych z grafikami, odświeżony został też niemalże zapomniany projekt Na Commons!. Przyczynił się do tego głównie Masur, z pomocą Przykuty, prawie że samotnie przesyłający na Commons grafiki i sprawdzający codziennie nowo przesłane pliki, czy nie naruszają praw autorskich itp. W stosunku do wersji poprzedniej, teraz o wiele prościej wyjaśniono, jak to robić, wyraźnie jednak zaznaczając, że najpierw najlepiej skontaktować się z administratorami, a najlepiej z uczestnikami tego projektu. Poza tym, właściwie w wyniku przypadku powstał Wikiprojekt:Ikonki, którego celem jest ujednolicenie szaty graficznej, głównie w przestrzeni meta, ale wspomaga już także projekty biologiczne, korzystające z ikonek w artykułach o gatunkach.
Wersje przejrzane: W grudniu tempo przeglądania haseł pod kątem oznaczania artykułów niezwandalizowanych znacznie spadło, podobnie jak liczba nowonadawanych uprawnień. Obecnie mamy oznaczonych ponad 120 000 haseł (ok. 20%) i prawie 800 osób z uprawnieniami redaktora. Nie jest tak źle. W węgierskiej Wikipedii jest jak na razie tylko 14% przejrzanych haseł, jednak dopiero pod koniec grudnia stworzony został szablon z informacjami co należy robić dla osób, które te uprawniania uzyskały.
Dyskusje i głosowania: Po wielu miesiącach został zreformowany sposób ustalania czy dane hasło powinno być usunięte z Wikipedii. Od ponad roku przed rozpoczęciem głosowania nad usunięciem artykułu (na temat powszechności głosowań wśród polskich wikipedystów powstało już parę anegdot) można było prowadzić na ten temat dyskusję w tzw. poczekalni. Było to często o wiele skuteczniejsze od głosowania, bardziej od proporcji głosów liczyła się siła merytorycznej argumentacji. Obecnie to te dyskusje są wiążące jeśli chodzi o decydowanie o usunięciu. Informacje o wątpliwych hasłach zgłaszane są do tematycznych wikiprojektów, jeśli są aktywne.
Sprawy społecznościowe: Przebudowany został Portal wikipedystów - dodano więcej linków, w tym sporo nowych. Dostępny jest także nowy, długo przez niektórych wyczekiwany ranking Top 600, przygotowany przez tsca.

Przykuta

Śląska Wikipedia

W nowy, 2009 rok Śląska Wikipedia wchodziła z 1103 artykułami. Podjęto prace nad przejściem z zapisu fonetycznego na alfabet śląski Steuera także w interfejsie MediaWiki, czym zajmuje się głównie DjPalar. Jest on jednym z grupy nowych, aktywnych użytkowników, którzy dołączyli do Projektu po przejściu na obecnie używaną ortografię. Według stanu na dzień 14 stycznia 2009, zlokalizowanych jest 99,36% komunikatów MediaWiki oraz 6,69% komunikatów rozszerzeń. Nowo powstające hasła w ok. 1/3 pochodzą z listy "1000 artykułów, które każda Wikipedia powinna mieć". Ostatnio dodany artykuł z tej listy to Watykůn. Stopniowo poprawia się sytuacja z opisem nauk ścisłych. Dodano artykuły o istotnych pojęciach, m. in. faborka Möbiusa. Planowane przy starcie szl.wikipedia.org dogonienie kaszubskiej Wikipedii w ciągu roku raczej się nie powiedzie, ale przecież Wikipedia to nie wyścigi. Według wikistics.falsikon.de, Śląską Wikipedię odwiedza średnio 4 gości na minutę, co daje 5760 unikalnych wizyt dziennie. Najczęściej czytany artykuł to Wikipedyjo.

Lajsikonik

Wikisłownik

Źródła w hasłach Wikisłownika: Polski Wikisłownik zakończył rok 2008 wdrożeniem systemu uźródławiania haseł. Kontrowersyjne, niejasne, zaskakujące zagadnienia bywały już wcześniej opatrywane źródłami, jednak bez ustalonej formy. Impuls do zmian dały wpłaty 1% podatku na rzecz Stowarzyszenia Wikimedia Polska. Uzyskane pieniądze rozdysponowano w ramach wikikonkursu między innymi na wykupienie dla użytkowników deklarujących chęć regularnej pracy słowników drukowanych oraz dostępu do specjalistycznych słowników internetowych. Nowe reguły wprowadzają na Wikisłownik wygodne przypisy na wzór Wikipedii i wydzieloną sekcję zbierającą źródła w jednym miejscu. Dzięki tym usprawnieniom rozpoczęła się energiczniejsza weryfikacja i uźródłowienie regionalizmów, etymologii i problematycznych znaczeń. Jednym z efektów ubocznych tego usprawnienia jest też weryfikacja i połączenie dotychczas nieprecyzyjnie wydzielonego języka staropolskiego z językiem polskim.

ABX

Porządki w wikikodzie: Ciągle rozwijane jest "sprzątania kodu" - narzędzie funkcjonujące jako dodatkowy przycisk nad polem edycji, porządkujące edytowany wikikod. Obecnie dostęp do niego ma wąska grupa osób ze względu na zagrożenie występowaniem niewykrytych jeszcze błędów w działaniu, ale w założeniu ma to być usprawnienie dostępne dla wszystkich użytkowników. Wśród działających już rzeczy znajduje się m.in. skrócona składnia linków, usuwanie niewypełnionych i niepotrzebnych części szablonu hasła, ustawianie języków w kolejności alfabetycznej, dodawanie sekcji źródła, jeśli piszący o tym zapomniał.

Derbeth

Wikinews

Wywiady: W serwisie, głównie dzięki reporterowi o pseudonimie "Wyksztalcioch", pojawiło się kilka nowych wywiadów, m.in wywiad z Wojciechem Pędzichem na temat możliwości zorganizowania Wikimanii w Gdańsku w 2010 roku, który pojawił się także w trzech innych wersjach językowych Wikinews. Wywiady w Wikinews przeprowadzane są przeważnie z osobami zaangażowanymi w różne inicjatywy, od Wikimediów po ruch na rzecz ochrony zwierząt. Cały czas przygotowywane są kolejne wywiady. W kawiarence pojawiła się dyskusja nad autorskimi materiałami Wikinews. Derbeth wspominając początki serwisu i nieco je ideologizując, najpierw stwierdził, że wycofuje się do Wikisłownika, a potem napisał obszerną relację z wizyty Richarda Stallmana na konferencji w Krakowie.

wikinews-pl@lists.wikimedia.org: Na ten adres można nadsyłać do Wikinews materiały do opublikowania w serwisie. Redaktorzy Wikinews nawiązali już współpracę z "Centrum Kultury Agora" [1] - instytucją upowszechniającą kulturę i sztukę we Wrocławiu. Nie wszystkie informacje, jakie przychodzą na powyższy adres są publikowane. Niektóre materiały, zamiast interesujących opisów nadchodzących wydarzeń, zawierają w większości dane o ich sponsorach, co powoduje dylemat, czy i w jakiej formie taką informację publikować.

Nadchodzące wydarzenia: Rok temu utworzyliśmy kategorię przyszłe wydarzenia, w której publikujemy informacje o zapowiedziach m.in. imprez kulturalnych i sportowych. Pięć najnowszych informacji jest wyświetlanych na stronie głównej serwisu.

Tytuły artykułów: Tytuły artykułów prasowych, także w internetowych serwisach informacyjnych, mają przyciągnąć uwagę czytelnika, zaintrygować go i przez to zachęcić do przeczytania artykułu. W serwisie takim jak Wikinews, gdzie ważne jest zachowanie neutralnego punktu widzenia, zasady tej powinno się przestrzegać także w tytułach. Wymyślenie chwytliwego, ale równocześnie brzmiącego neutralnie tytułu bywa trudne, szczególnie w sytuacji, gdy artykuł dotyczy np. konfliktu między jakimiś stronami. Innym problemem są tytuły zbyt ogólne, przez co bez zapoznania się z tekstem artykułu nie wiadomo, czego dotyczą. Wikinews to jednak wiki, więc zazwyczaj w krótkim czasie przenosimy stronę pod nową, lepszą nazwę. Bywa też tak, że nazwa artykułu zmienia się kilkakrotnie. Potem pozostaje tylko usunięcie stron przekierowujących ze starych tytułów. Przekierowania usuwane są dopiero po pewnym czasie, ponieważ linkują do nich wyszukiwarki internetowe i integratory newsów, np. serwis prowadzony przez netsprint.

Przykuta

Wieści z Wikicytatów

Cytat miesiąca

"Postanowienia noworoczne brzmią dobrze i szczerze,
dopóki nie trzeba wprowadzać ich w życie."

Autor: Jonathan Carroll, "Muzeum Psów"

6600... to liczba artykułów, którą Wikicytaty pożegnały rok 2008. Polska wersja językowa projektu nadal plasuje się na 4. pozycji pod względem liczby stworzonych haseł.
Ubiegły rok upłynął pod hasłem dużych zmian, w styczniu projekt zyskał nowego biurokratę, Sp5uhe, w kolejnych miesiącach dwóch nowych administratorów: Zuzannę i oddera. Użytkownicy, oprócz dodawania nowych artykułów i cytatów, prowadzili intensywne prace nad ujednolicaniem formatowania artykułów według określonych schematów (osoba, temat, cytat, film, dzieło literackie) - w chwili obecnej ponad połowa artykułów posiada ujednolicone i zgodne z przyjętym schematem formatowanie. W projekcie udało się również wprowadzić wiele usprawnień technicznych, których głównym pomysłodawcą i wykonawcą był Sp5uhe. W połowie roku, dzięki pracom Przykuty, strona główna Wikicytatów zyskała nowy wygląd.

Nasze plany na 2009? Przede wszystkim dalszy rozwój i ekspansja na 3. pozycję na liście :) (aby tego dokonać brakuje nam ok. 1500 artykułów), ale również pozyskanie nowych, aktywnych i chętnych do pracy użytkowników.

Rinfanaiel, Patrol110

Wiarygodne Wikiźródła

W rok 2009 Wikiźródła wchodzą z jednym z najważniejszych rozszerzeń stworzonych dla tego projektu - Proofread, czyli procesowi korekty i uwierzytelniania tekstów. Rozszerzenie to polega na porównywaniu na jednej stronie tekstu OCR ze skanem publikacji papierowej. Dzięki temu uzyskujemy doskonałe potwierdzenie wiarygodności tekstów umieszczonych w bibliotece. Rozszerzenie to aktywne jest od dłuższego czasu we wszystkich wersjach językowych Wikisources, wymaga jednakże stworzenia kilku szablonów i przetłumaczenia ich na język lokalny. A wszystko to dzięki Trevasowi, który tworząc Słownik języka polskiego, zmobilizował społeczność Wikiźródeł do zainteresowania się tą niezwykle ważną opcją.

Kubaro

Wieści z Wikimedia Commons

Wkrótce wybieramy najlepszą grafikę 2008 roku: Trwają przygotowania do trzeciego corocznego konkursu na grafikę roku w Wikimedia Commons. Spośród grafik wyróżnionych w 2008 roku jako "Grafiki na medal" (ang. Featured pictures) uczestnicy wszystkich projektów Wikimedia będą mogli wybrać jedną zwycięską grafikę. Tak jak w ubiegłych latach nałożone będą pewne wymagania w stosunku do głosujących. Głosowanie będzie otwarte dla wszystkich uczestników projektów Wikimedia, którzy zarejestrowali się przed 1 stycznia 2009 oraz w czasie głosowania posiadają co najmniej 200 edycji w ramach dowolnego konta.

Głosowanie ma odbyć się w dwóch turach, w pierwszej wszyscy uprawnieni do głosowania mogą głosować na dowolną liczbę grafik. 28 grafik, które uzyskają najwyższą liczbę głosów, zostanie zakwalifikowanych do finału. W rundzie finałowej każdy z głosujących może zagłosować tylko na jedną grafikę. Grafika z największą liczbą głosów będzie Grafiką Roku 2008 na Wikimedia Commons. Przewiduje się także wyróżnienie za zajęcie drugiego i trzeciego miejsca.

Kandydatów do wyróżnienia można już oglądać w tematycznych galeriach zebranych na stronie konkursu: commons:Commons:Grafika_roku/2008/Galerie.

Niepokój budzi fakt, że komitet organizacyjny, który zajmował się poprzednią edycją konkursu, po dyskusji przygotowawczej trwającej do listopada 2008, przez długi czas nie podjął dalszych prac. Do 13 stycznia oficjalna lista organizatorów zawierała jedną osobę, obecnie jest ich cztery. Część ubiegłorocznych organizatorów prowadzi dyskusje na swoich stronach i wydaje się, że z pewnym opóźnieniem, ale jednak podejmowane są kolejne działania. W 2008 roku o tej porze trwało już głosowanie. W dyskusji po poprzedniej edycji podniesiona została zasadność tajności głosowania. Oprogramowanie użyte do obsługi procesu głosowania w styczniu 2008 roku działało na jednym z serwerów narzędziowych i nie pozwalało na obejrzenie wyników przed zakończeniem konkursu. Celem tego rozwiązania było zapewnienie anonimowości i sprawiedliwości wyboru, aby głosujący nie sugerowali się wynikami cząstkowymi. Jednak część społeczności uznała to za nieprzejrzyste i niezgodne z duchem projektów wiki. W tegorocznej edycji nadal nie podjęto ostatecznej decyzji co do użycia rozwiązania z 2008 roku, chociaż są na to spore szanse. W dyskusji organizatorów widać także wiele ciekawych pomysłów na dodatkowe wyróżnienia, m.in. tematyczne lub przyznawane przez specjalnie wybraną komisję. Trudno w obecnej sytuacji określić, które z tych inicjatyw zostaną zrealizowane.

Pozostaje kibicować inicjatywie i liczyć na szybkie odnowienie składu komitetu organizacyjnego. Główna strona konkursu: Commons:Picture_of_the_Year/2008.

Nova

100 tysiecy zdjęć z Bundesarchiv

Jak już wspominaliśmy w poprzednim numerze, na początku grudnia 2008 r. Niemieckie Archiwa Narodowe (Bundesarchiv) przekazały do Wikimedia Commons ponad 100 tysięcy zdjęć. W ciągu ostatniego miesiąca Wikipedyści z Commons rozpoczęli żmudny proces ich organizacji. Około tysiąca z tych zdjęć jest z terenów Polski, większość z okresu II wojny światowej, w tym wiele z Getta Warszawskiego i innych gett oraz z Powstania Warszawskiego. Jest także trochę rzadkich zdjęć z Katynia. Trzeba tu pogratulować Stowarzyszeniu Wikimedia Deutschland, że udało mu się wynegocjować tę darowiznę, jak również bardzo dobrze zorganizowanego przesyłania zdjęć i ich opisów na Commons. Kolekcja ta wymaga teraz wiele pracy w kategoryzowaniu, opisywaniu i dodawaniu zdjęć do odpowiednich stron Wikipedii. Większość zdjęć ma oryginalnie bardzo nieprecyzyjne opisy, będące niekiedy nawet reminiscencją hitlerowskiej propagandy. Pomoc w porządkowaniu jest mile widziana. Miejmy nadzieję, że w przyszłości uda się zorganizować podobne darowizny od polskich archiwów.

Jarekt

Internacjonalizacje Commons: Głównym językiem Wikimedia Commons jest język angielski. Wiele pracy zostało poświęcone na internacjonalizację Commons, jednak projekt ten jest wciąż mało przyjazny dla osób nieznających języka angielskiego. Jest nadzieja, że wkrótce sytuacja poprawi się dzięki projektowi WikiProject Templates, którego celem jest lokalizacja szablonów. Dzięki tej inicjatywie, w przyszłości wiele tekstów, często powtarzających się na stronach Wikimedia Commons, zostanie zastąpionych szablonami.

Jarekt

Oprogramowanie

1000 euro na tłumaczenie interfejsu: W dniach 24-31 grudnia 2008 w projekcie Betawiki odbyła się akcja tłumaczenia interfejsu, mająca na celu poprawienie bilansu na koniec roku. Każda osoba, która przetłumaczyła co najmniej 500 komunikatów na dowolny język, mogła dopisać się do listy chętnych podzieleniem się pulą 1000 euro. Dotacja została ufundowana przez holenderską organizację Stichting Open Progress. Każdy kto zgłosił chęć otrzymania części z puli mógł ją spożytkować na trzy sposoby: przelać na swoje konto, przelać na konto Fundacji Wikimedia lub pozostawić w dyspozycji Stichting Open Progress. Dzięki akcji w ciągu tygodnia zostało przetłumaczonych kilka tysięcy komunikatów, co zostało podsumowane przez załogę Betawiki jako wielki sukces. W rezultacie dotacja została podzielona na 35 osób (6 osób przeznaczyło ją na Fundację Wikimedia, a 29 zdecydowało o otrzymaniu swojej części). Betawiki to projekt niezależny od Fundacji Wikimedia, dzięki któremu interfejs oprogramowania MediaWiki jest tłumaczony na ponad 200 języków.

Leinad

Co w wikiblogach piszczy?

Sroga zima i krótszy czas od publikacji poprzedniego biuletynu sprawiły chyba, że tym razem na Planecie Wikimedia pojawiło się mniej nowych artykułów. Ale prawie każdy godny przytoczenia. Radomil w oparciu o Zakład Pascala udowadniał sens głosowania nad usunięciem artykułów. Był to jeden z głosów w debacie wokół trzymiesięcznego zawieszenia głosowań i sprowokował wiele komentarzy pod artykułem.

Na przełomie roku obchodziliśmy przejście dzieł artystów zmarłych 70 lat temu do domeny publicznej. Z tej okazji WarX przewrotnie zaapelował "Twórcy, umierajcie!", gdyż wczesna śmierć decyduje o szybszym uwolnieniu dzieł. Dodatkowo polskie prawo uniemożliwia zrzeczenia się ochrony swoich praw majątkowych, z czego wynika wiele niekorzystnych konsekwencji.

Tomasz W., czyli odder, opublikował dwa artykuły na nieaktywnym od jakiegoś czasu blogu O Wikipedii rękami Wikipedystów. W pierwszym zwrócił uwagę na rzadką aktualizację polskich stron rządowych w języku angielskim, co utrudnia pracę anglojęzycznej Wikipedii, a w szczególności Wikinews. Drugi artykuł przedstawił inicjatywę francuskich wikipedystów pod nazwą Wikiposters. Użytkownicy francuskiej Wikipedii mogą mianowicie zamówić plakat z dowolną grafiką opublikowaną przez tamtejszych użytkowników, a część przychodów wspomoże francuską społeczność. Ta decyzja, zgodna z prawem, ale uznana przez niektórych za kontrowersyjną, odbiła się sporym echem i sprowokowała również dyskusję w Kawiarence i na liście dyskusyjnej polskiej Wikipedii o działalności Stowarzyszenia Wikimedia Polska.

Rdrozd

Projekty Wikimedia w mediach mainstreamowych i nie tylko

6 milionów dla Wikipedii: Koniec roku 2008 i początek 2009 to szereg artykułów na temat zebrania przez Fundację Wikimedia kwoty przekraczającej 6 milionów dolarów, po specjalnym apelu założyciela Wikipedii Jimmy'ego Walesa. Gazeta Wyborcza opublikowała kilka kopii artykułów z innych serwisów, w tym jeden artykuł jak mantra powtarzający o braku wiarygodności Wikipedii, jednak bez żadnych merytorycznych uwag.

O Żanecie, co jest nieency: 5 stycznia w "Dużym Formacie" Gazety Wyborczej ukazał się obszerny artykuł Michała Danielewicza "Dlaczego Żaneta jest nieency" z wypowiedziami kilku polskich wikipedystów. Michał Danielewicz w czerwcu 2008 roku pozwolił na opublikowanie na licencji Creative Commons swojej pracy magisterskiej (za zgodą władz uczelni): "Nowe modele zaangażowania społecznego na przykładzie społeczności wikipedystów".

Perspektywy Wikimanii w Gdańsku: Mimo, że komitet pracujący nad przygotowaniami do Wikimanii w Gdańsku wciąż liczy tylko kilka osób, media dość życzliwie o tej inicjatywie napisały. W tym także papierowe. Być może w lokalnych mediach było nawet więcej wiadomości, ale w skali lokalnej nie przeprowadzono monitoringu mediów.

Mahomet i holenderscy urzędnicy: W onet.pl pojawiła się informacja pod alarmistycznym tytułem Odcięcie dostępu do Wikipedii za "żarty" z islamu [2]. Tym razem nie chodziło jednak o odcięcie dostępu do Wikipedii dla dużej populacji całego kraju, jak to było w przypadku Wielkiej Brytanii, ale o zablokowanie możliwości edytowania Wikipedii pracownikom holenderskiego Ministerstwa Sprawiedliwości, przez administratorów samej Wikipedii. W Ministerstwie tym bowiem grasuje od pewnego czasu wandal dopisujący teksty obrażające mahometan. Ta w sumie drobna sprawa została nagłośniona przez holenderski tabloid de Volkskrant i tą drogą przedostała się do mediów na całym świecie jako rodzaj ciekawostki zapychającej puste miejsca w szpaltach.

PAP korzysta ze zdjęć z Wikipedii: W Polskiej Agencji Prasowej ciągle pojawiają się zdjęcia z Wikipedii opisywane tekstem "Źródło:Wikipedia", co prawdopodobnie w mniemaniu pracowników tej agencji spełnia wymogi prawa prasowego i prawa do cytatu. Parę zapożyczeń tekstów zrobiła także Rzeczpospolita. W obu przypadkach nie podano jednak autorów sądząc zapewne, że Wikipedia to dzieło zbiorowe i jako takie nie wymaga podawania autorów. Redakcjom pragniemy przypomnieć, że bezpieczniej dla nich samych byłoby umieszczać zdjęcia i teksty z Wikipedii w oparciu o wolne licencje, na których są one udostępniane. Spełnienie warunków tych licencji nie jest takie trudne. Zazwyczaj wystarczy podać autorów, informacje o źródle oraz informację, że dany materiał jest udostępniony na danej licencji.

Przykuta

Wieści z szerokiego świata

Konferencja serbskich Wikimediów 2008: 19-21 grudnia odbywała się po raz trzeci konferencja serbskiego stowarzyszenia Wikimedia. Dzięki współpracy i wsparciu finansowemu serbskiego i polskiego stowarzyszenia Wikimedia w konferencji wziął udział Marcin Cieślak, który miał okazję i przyjemność wygłosić wykład o polskich projektach Wikimedia w niedzielę, 21 grudnia. W Konferencji, oprócz Serbów brali też udział przedstawiciele z Czech, Węgier i Niemiec. Więcej na ten temat: [3].

Uczestnicy Wikimanii 2008 o tym co jest najważniejsze i jak to osiągnąć?: Dostępne są wyniki ankiety przeprowadzonej wśród uczestników Wikimanii 2008 w Egipcie. Ankieta dotyczyła celów i metod ich osiągnięcia przez Fundację Wikimedia i ogólnie ruch Wikimedia. W ankiecie wzięli udział wieloletni aktywni uczestnicy projektów Wikimedia, ale także ich czytelnicy. Ankietowani wskazali na zachęcanie do uczestnictwa w projektach (ang. Encourage participation) jako najważniejszy cel działania, a zaraz potem na poprawę jakości (ang. Increase quality), rozumianą tutaj prawdopodobnie ogólnie, nie tylko w odniesieniu do treści. Równocześnie poprawa jakości uznana została za cel najtrudniejszy do osiągnięcia. Za najmniej ważne ankietowani uznali rozprzestrzenianie informacji poza wiki (ang. Disseminate off-wiki), chociaż w indywidualnych odpowiedziach część z nich wskazała na potrzebę współpracy z organizacjami i instytucjami edukacyjnymi przy przygotowywaniu rzeczywiście potrzebnych materiałów edukacyjnych.

Encyclopædia Britannica bezpłatnie: Encyclopædia Britannica, Inc. z siedzibą w Chicago już kilka miesięcy temu ogłosiła, że udostępnia bezpłatny dostęp do swojej aktualnej wersji on-line aktywnym bloggerom i edytorom stron WWW, które mają oglądalność powyżej 1000 unikalnych wejść miesięcznie. Aktualnie bez oficjalnego ogłaszania encyklopedia ta stała się dostępna całkowicie bezpłatnie dla każdego. Co prawda czytanie jej wiąże się z koniecznością "walki" z zasłaniającymi tekst wyskakującymi oknami z reklamami we flashu, ale jest technicznie możliwe. Nie wiadomo, czy jest to trwała sytuacja, czy też efekt błędu programistów, lub nowa forma promocji tej encyklopedii. Warto zwrócić uwagę, że inne komercyjne encyklopedie już wcześniej oferowały bezpłatny dostęp on-line, m.in. Encarta, PWN, Wiem itd, co prawdopodobnie jest efektem konkurencji ze strony Wikipedii.

Dzień Domeny Publicznej i Św. Faustyna Kowalska: 30 grudnia Bibliotece Narodowej odbyła się po raz drugi w Polsce konferencja prasowa związana z obchodami Dnia Domeny Publicznej. Organizatorem tej imprezy była Koalicja Otwartej Edukacji (KOED). 1 stycznia każdego roku bibliotekarze, archiwiści, muzealnicy i inni organizatorzy kultury mogą zdigitalizować i udostępnić w Internecie tysiące utworów znanych twórców, naukowców, polityków czy działaczy społecznych, którzy zmarli 70 lat przed tą datą. 70 lat to bardzo dużo, jeszcze niedawno mieliśmy w prawie zapis 25 lat, potem 50, teraz 70, a są zakusy, by wydłużyć ten okres do 95 lat. Na liście twórców, którzy zmarli 70 lat temu przygotowanej przez pracowników Biblioteki Narodowej znalazła się m.in. Św. Faustyna Kowalska, dzięki czemu wygasają prawa autorskie do jej Dzienniczków. Przeciw ogłoszeniu tego faktu zaprotestowało Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, które stwierdziło w swoim "Sprostowaniu", że ma wciąż prawa autorskie do tego dzieła, gdyż zostało ono opublikowane oficjalnie dopiero w 1981 r. już po śmierci Św. Faustyny. Analiza prawna [4] dokonana na prośbę Koalicji Otwartej Edukacji wskazuje jednak na fakt, że Zgromadzenie nie ma racji, gdyż po pierwsze Dzienniczki były publikowane znacznie wcześniej a po drugie nie jest to dzieło zbiorowe. Brak jest też jednoznacznych dowodów, że siostra Faustyna przekazała pisemnie swoje majątkowe prawa autorskie na Zgromadzenie, przed opublikowaniem swoich "Dzienniczków". W związku z tym powoływanie się na art. 36 punkt 3, Ustawy o Prawach Autorskich nie znajduje w tym przypadku żadnego uzasadnienia. W nieoficjalnej rozmowie telefonicznej ze Zgromadzeniem, przedstawicielka tej instytucji stwierdziła, że Zgromadzenie będzie musiało poprosić o opinię prawną w tej sprawie i uzależni swoją decyzję od jej wniosków. Na razie jednak Zgromadzenie nadal obstaje przy tym, że ma prawa autorskie do Dzienniczków.

Konferencja FOSDEM: W dniach 7-8 lutego 2009 w Brukseli odbędzie się konferencja FOSDEM, w której wezmą udział osoby związane z Wikimediami: Brion Vibber – główny deweloper oprogramowania MediaWiki, a w Fundacji Wikimedia odpowiedzialny za sprawy techniczne oraz Tomasz Finc (z pochodzenia Polak). FOSDEM (Free and Open Source Developers’ European Meeting) to coroczne europejskie spotkanie programistów otwartego i darmowego oprogramowania.

Polimerek, Nova, Leinad

Stopka

Biuletyn wewnętrzny Stowarzyszenia Wikimedia Polska jest wydawany w formie elektronicznej średnio raz na miesiąc. Wszystkie teksty i część grafik są udostępniane na zasadzie domeny publicznej. Pozostałe grafiki i zdjęcia udostępniane są na wolnych licencjach, za wyjątkiem logo projektów Wikimedia, które są zarejestrowanymi znakami towarowymi należącymi do Wikimedia Foundation. Skład redakcji. Kontakt: e-mail: zarzad@wikimedia.pl, tel: (+48) 22 219 56 94

Ten utwór jest w domenie publicznej, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły lub ustawowo tym prawom nie podlega, lub został uwolniony wolą twórców.