Użytkownik:Aegis Maelstrom/WikiNBP kategoryzacja haseł

Niniejszy dokument jest wynikiem mojej analizy propozycji partnera instytucjonalnego dot. poprawy kategoryzacji haseł ekonomicznych przez płatnego edytora. Uwagi do poszczególnych punktów proponuję zgłaszać na stronie dyskusji. aegis maelstrom δ 19:39, 7 wrz 2015 (CEST)

W ramach II edycji Wikiprojektu instytucjonalnego - Wiki-Ekonomia pojawił się podprojekt poprawy/rozbudowy kategoryzacji haseł ekonomicznych.

4 lata temu podejście do tematu: w:pl:Wikiprojekt:Kategoryzacja/Ekonomia, z ograniczonym sukcesem, niewielkie moce przerobowe, problemy merytoryczne.

Problem jest trudny z uwagi na:

• Samą naturę kategoryzacji na Wikipedii
• Kontrowersje merytoryczne: od zakresu subprojektu (przypuszczalnie kategoria w:pl:Kategoria:Nauki ekonomiczne), po dobór spójnej i mało kontrowersyjnej metodyki kategoryzowania
• Szczupłe moce przerobowe, wymagania merytoryczne wobec kategoryzatora, trudność w dostępie do autorytetów (i problemy z POV).

Proponowany system kategorii

• Obecny system spełnia podstawowe wymagania, natomiast przydałoby mu się uzupełnienie o brakujące kategorie oraz ew. rozbudowa struktury z myślą o potencjalnych hasłach.
• Celem łatwiejszej nauki i wyszukiwania artykułów, możliwe jest dodanie kategorii na podstawie:
  • Przyjętych systemów klasyfikacji bibliotecznych (np. Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna (UKD) stosowana m.in. przez polską Bibliotekę Narodową, Klasyfikacja Biblioteki Kongresu stosowana także poza USA w np. niektórych czytelniach naukowych; rzadziej stosowane systemy jak brytyjska Klasyfikacja Bibliograficzna Blissa.

    Plusy: względny obiektywizm, przenośność, systematyczność i mechanizacja. możliwość oznaczenia i separacji od istniejącego systemu kategorii. możliwe kilka uznanych systemów jednocześnie.

    Minusy: sztywność, zamkniętość - odpłatność, niesprawdzona adekwatność.

  • Systemu półautorskiego opracowanego na podstawie źródła - szerokiego kompedium dotyczącego tematyki; lub też źródeł dla podkategorii. Możliwość synergii źródeł.

    Plusy: możliwość dopasowania do wiki, dostosowania szczegółowości i zakresu tematycznego do potrzeb.

    Minusy: pracochłonność. problem merytoryczny z znalezieniem przekrojowych opracowań. nieobiektywizm z możliwością forsowania punktu widzenia autorytetu (badacza/książki) włącznie. kontrowersje. interferencje z zastanym systemem kategorii. ryzyko błędu. konfliktogenność.

  • Systemu autorskiego - ekspert/panel ekspercki robiący to z palca.

    Plusy: możliwość dopasowania etc. do wiki po przeszkoleniu ekspertów.

    Minusy: te same co w systemie półautorskim x 1,5 + duże niebezpieczeństwo zostawienia martwych (przeoczonych) stref.

Moja kwerenda dot. potrzeb

Istniejący system spełnia podstawowe potrzeby, nt. już obecnie brak podstawowych kategorii jak np. leasing, a przy odpowiedniej rozbudowie zasobu haseł np. dot. finansów i bankowości, ryzyka czy ekonomii teoretycznej, instytucjonalnej i matematycznej będzie wymagał dużego i niekoniecznie łatwego merytorycznie poszerzenia.

Propozycja

Na podstawie stanu zastanego, wątpliwości dot. POV (zachowania neutralnego punktu widzenia) oraz potencjalnych konfliktów i przewidywań dotyczących potrzeb użytkowników (brak badań, to nie ten budżet niestety), proponowałbym system mieszany:

• Dodanie równoległego jednego-dwóch powszechnych systemów kategoryzacji (może to wymagać zakupu np. podręcznika UKD w Bibliotece Narodowej)
• Znaczącą rozbudową istniejących kategorii przez większą szczegółowość i dodanie kategorii równoległych - nawet z pewnym myśleniem na zapas, by odciążyć wolontariuszy od tej żmudnej czynności i wskazać im wyraźniej pola do zapełnienia. W tym celu można posłużyć się konsultacjami z np. kadrą naukową.

Zakres tematyczny

Również kontrowersyjny. Osobiście proponowałbym fundatorowi zacząć od w:pl:Kategoria:Nauki ekonomiczne, szczególnie w:pl:Kategoria:Ekonomia i w:pl:Kategoria:Finanse. W dalszej kolejności interesować go może odpowiednik praktyczny: w:pl:Kategoria:Gospodarka (odpowiednie podkategorie, np. w:pl:Kategoria:Organizacje gospodarcze), a także nauki pokrewne, typu w:Kategoria:Zarządzanie, w:Kategoria:Towaroznawstwo), a także uporządkowanie na wysokim stopniu ogólności (obecnie np. polityka gospodarcza jest pod gospodarką, ale i pod makroekonomią - ale już nie ma np. kat. ekonomia instytucjonalna).

Zakres techniczny prac

• Uporządkowanie podstaw: od koncepcji do realizacji - przydałoby się przemyślenie systemu kategorii i prawdopodobnie przejście w myśleniu - od systemu drzewiastego do chmury tagów (przynajmniej w kategoriach spoza standardowych systemów klasyfikacji).
• Rozbudowa systemu istniejącego - nowe pozycje przestrzeni kategoria
• Ew. dodanie systemu równoległego - np. kategoria w systemie UKD, Biblioteki Kongresu - nowe pozycje przestrzeni kategoria
• Wdrożenie ww. zmian w głównej przestrzeni haseł: dodane kategorie, rekategoryzacje - edycje przestrzeni głównej haseł

Zakres merytoryczny

• Dalsza kwerenda stanu zastanego oraz nowych haseł z projektu i dalszych potrzeb
• Ustalenie źródeł obiektywnych
• Ew. konsultacja z źródłami nieobiektywnymi (wybrany podręcznik, eksperci)
• Marzenie - badanie ogólnego usability

Potrzeby podprojektu

Większe działania w zakresie kategoryzacji są trudne, żmudne, stosunkowo rzadko wykonywane, konfliktogenne i stosunkowo niełatwe - jak pokazuje historia, nie jest łatwo znaleźć wolontariusza z potrzebną wiedzą i odpowiedzialnością do przeprowadzenia zagadnienia. Dodatkowo sprawa jest trudniejsza merytorycznie od napisania hasła: moim zdaniem (aegis maelstrom δ]) wymaga zarówno szerszej wiedzy merytorycznej jak i lepszego czucia Wikipedii.

Efekt: na próby rekrutacji ochotników brak większego odzewu - generalny brak czasu. Pomóc mogłaby odpłatność / inne wsparcie.

Stosowanie systemów bibliotecznych wymaga przynajmniej elementarnego przeszkolenia oraz dostępu do odpowiednich manuali i rygoru.

Stosowanie podręczników wymaga czasu, rygoru i podręczników. Konsultacje z kadrą naukową będą czasochłonne (proponuję je stosować w najtrudniejszych przypadkach, przynajmniej w tym rzucie).

Zakres pracy uważam za potencjalnie bardzo duży, fizycznie byłoby to b. trudne zrobić to w jednym rzucie (a i tak potrzebny będzie dalszy rozwój w przyszłości).

Dostępne zasoby

• Zastana baza haseł i kategorii
• Wikiprojekt-Ekonomia
• Baza wolontariuszy (niestety przetrzebiona i zajęta)
• Inni potencjalni partnerzy zewnętrzni (mamy tu mieszane doświadczenia, bazując na nich sądzę, że Koła Naukowe i akademicy wymagaliby dłuższego szkolenia oraz dalszego wsparcia)
• Stowarzyszenie Wikimedia Polska