Użytkownik:Polimerek/WMCON 2017

Sprawozdanie Polimerka z konferencji Wikimedia Conference 2017 w Berlinie

W tym roku Konferencja Wikimedia była nietypowa w porównaniu z tymi z poprzednich lat bo zaproszono na nią dodatkowe 100 osób według bliżej nieokreślonego klucza, które to osoby głównie działały w ścieżce dotyczącej strategii ruchu Wikimedia. Ta ostatnia ścieżka również była zupełnie nietypowa, o czym w dalszej części sprawozdania.

Konferencja odbywała się w hotelu, w którym było też zakwaterowanych większość uczestników, co było wygodne, ale powodowało też, że praktycznie przez 3 dni nie wychodziło się prawie na zewnątrz. Samo miejsce obrad było zdecydowanie za małe na zwiększoną liczbę uczestników, część sal nie miała okien, a z kolei te, które miały okna, były od hałaśliwej strony hotelu.

Czwartek

Po zameldowaniu się w hotelu, można było zejść na piętro, gdzie następnego dnia zaczynały się obrady i przywitać się wieloma osobami, których nie widziało się od często roku, albo dłużej. Ciekawym pomysłem organizatorów były nalepki, które można było nakleić sobie na identyfikator i w ten sposób obwieścić "światu", różne rzeczy - po pierwsze jakich projektów Wikimedia jest się edytorem, po drugie, czy i w jakiej roli uczestniczy się projekcie "Buddy" i po trzecie różne dodatkowe informacje, typu czy chce się być fotografowanym.

Jako, że zapisałem się do projektu "Buddy" w roli "dinozaura", który ma opiekować się wybraną osobą, która po raz pierwszy uczestniczy w konferencji, poszedłem na specjalną sesję, na której zostałem przedstawiony mojej "podopiecznej". Po przedstawieniu, dla rozluźnienia zwłaszcza "podopiecznych" na sali zostało zorganizowane kilka gier i zabaw, a następnie można było spokojnie porozmawiać w parach. Moja "podopieczna" okazała się dość samodzielną i asertywną osobą, którą jeszcze przez chwilę "opiekowałem" się następnego dnia, a potem w zasadzie radziła ona sobie sama świetnie. Być może jednak ten system był użyteczny dla bardziej nieśmiałych osób.

Piątek

Gry i zabawy na dobry początek

Piątek również zaczął się od czegoś w rodzaju "gro-zabawy", której celem miało by żywe zaprezentowanie złożoności ruchu Wikimedia. Osoby zgromadzone na sali najpierw miały poruszać się po niej losowo i szukać osób, których nigdy wcześniej nie spotkały, a następnie należało się grupować wg różnych kluczy - językowego, geograficznego, przynależności do określonych typów instytucji itd, co generowało bardzo różne kombinacje osób. Na koniec należało utworzyć "żywy pomnik Wikimedia" w przypadkowych grupach po 4-5 osób i wreszcie można było wychodząc z sali przypiąć do tablicy karteczki z wyrażonymi w jednym zdaniu "nadziejami" i "obawami" dotyczącymi przyszłości ruchu Wikimedia, co było rodzajem wstępu do dalszych sesji strategicznych.

Ask the Board

W trakcie lunchu odbyła się sesja "Ask the Board", w trakcie której teoretycznie można było zadać Radzie Powierniczej Fundacji każde pytanie, ale w praktyce 75% czasu zajęły dość długie wypowiedzi członków Rady na temat tego jak widzą przyszłość i teraźniejszość ruchu Wikimedia i WMF. Najwięcej pytań z sali dotyczyło dwóch kwestii: kiedy Rada przeprowadzi uzupełniające wybory na wakujące miejsca pochodzące z bezpośredniego wyboru społeczności oraz co konkretnie będzie dla funkcjonowania WMF wynikało z przyjęcia strategii 2030.

Strategia

Po lunchu zaczęły się wreszcie normalne sesje wykładowo-warsztatowe. Zdecydowałem się wziąć udział w sesji dotyczącej ustalania strategii 2030, bowiem jako koordynator dyskusji z ramienia Stowarzyszenia czułem się do tego zobligowany. Sesja "strategiczna" trwała w zasadzie przez prawie cały czas trwania konferencji i ok 100 osób stale w niej uczestniczyło, natomiast pozostałe włączały się na dłużej lub krócej.

Sesję tę jest trudno zreferować w całości, bowiem miała ona przez większość czasu charakter warsztatowy prowadzony w grupkach po 3 do 5 osób, których skład stale się zmieniał z sesji na sesję. Ogólnie była ona poprowadzona wg. schematu opisanego tutaj, tyle że rozciągniętego w czasie na 3 dni. Zaczęła się od przydługiego wstępu/prezentacji, a następnie w podgrupach należało się zdecydować, który z ogólnych tematów wziąć "na warsztat". Grupa do której się przyłączyłem składa się z Florance (byłej szefowej Wikimedia France, byłej przewodniczącej Rady Powierniczej WMF, a obecnie szefowej projektu "wikiafrica", Tima Moritza Hectora (przewodniczącego Zarządu Wikimedia Deutchland), mnie oraz mojej "buddy". Szybko doszliśmy do porozumienia, że najbardziej interesuje nas zagadnienie wiedzy "lokalnej" (niepisanych obyczajów, strojów, kultury ludowej itd.) - dla których obecnie trudno jest znaleźć miejsce w projektach Wikimedia. Naszym zadaniem było sformułowanie i tytułu i jedno-dwuzdaniowego opisu zgadnienia do dalszej dyskusji na dużej kartce, którą następnie przypinało się do specjalnej tablicy. Nasze zagadnienie nazwaliśmy ogólnie "Beyond Wikipedia".

Po przerwie miało nastąpić podzielenie uczestników losowo na nowe grupki i analiza w każdej grupce zagadnień przygotowanych wcześniej pod kątem tego, czy można je scalić z innymi. Proces ten nazywał się "destylacją" i miał w zamyśle doprowadzić do wyłonienia maksimum 30 rzeczywiście najważniejszych zagadnień. W tej sesji jednak nie uczestniczyłem - skuszony propozycjami sesji w innych wątkach. Następnego dnia sprawdziłem tylko czy zagadnienie "Beyond Wikipedia" przetrwało proces "destylacji". Okazało się, że szczęśliwie tak.

Communicating projects

Po przerwie wziąłem udział w warsztacie o nazwie "Communicating projects" - czyli o tym jak rozpowszechniać skutecznie i promować różne nowe pomysły i akcje. Vasia (User:Spiritia) z Bułgarii przedstawiła w jaki sposób udało się jej rozpropagować jej pomysł "#100Wikidays", a następnie pracownica Fundacji ogólnie opowiadała o taktyce promowania stosowanej przez WMF. Następnie podzieliśmy się na podgrupy - każda podgrupa dostała wymyślony ad-hoc nieistniejący projekt i miała przygotować dla tego projektu plan jego promocji. Tak się złożyło, że w mojej grupie znalazł się sam Jimmy Wales, który co ciekawe nie starał się zdominować grupy, tylko od czasu do czasu włączał się w dyskusji. Nasz projekt do promocji to był konkurs fotograficzny w jednym z krajów afrykańskich. Być może tego typu plany promocyjne warto by wdrożyć w naszym Stowarzyszeniu...

Wiki Loves Monuments

Następnie wziąłem udział w sesji dotyczącej konkursu Wiki Loves Monuments, po to aby dokładniej dowiedzieć się jakie są tegoroczne plany. W ogólnych zarysach WLM ma przebiegać podobnie jak w poprzednich latach ale z mocny wykorzystaniem Wikidata, w którym jest cały czas intensywnie tworzona globalna baza zabytków na podstawie lokalnych, państwowych baz. Baza ta ma być wykorzystana jako podstawa dla kreatora uploadu i mapy ułatwiającej wyszukiwanie zabytku. Cały system uploadu ma też zachęcać uczestników do wpisywania różnych informacji o zabytkach (np. korekta położenia, stan, zauważone błędy w oficjalnych opisach), które zwrotnie trafią do wikidata. Następnie sporo dyskutowano o sposobie organizacji konkursów lokalnych, jakie nagrody wydają się skutecznie przyciągać uczestników, jakie mogą być dodatkowe kategorie nagród oraz na koniec jak skutecznie współpracować z lokalnymi agencjami rządowymi tworzącymi listy zabytków, gdzie opowiedziałem trochę o naszych doświadczeniach z NID.

Spotkanie CEE

Ostatnim akordem dnia było spotkanie grupy CEE, dla którego wcześniej przygotowałem agendę, a następnie samozwańczo mianowałem się prowadzącym całe spotkanie.

Pierwszym zagadnieniem były postępy w organizacji CEE Meeting, które krótko zreferowałem, a następnie dyskusja nad postępami w komisji programowej tej konferencji, która to dyskusja poszła w dość niespodziewanym kierunku, gdyż zamiast wcześniej planowanej przez nas prostej ankiety skierowanej do chapterów i grup użytkowników z krajów CEE zaproponowano dwustopniowy, skomplikowany system "konsultacji", który prawdopodobnie przedłuży i skomplikuje pracę komisji. Następnie dyskutowano też nad metodami doboru uczestników z krajów, które nie mają zorganizowanego chapteru lub grupy użytkowników.

Drugie zagadnienie dotyczyło konkursu CEE Spring. Natalia, jako reprezentantka komitetu organizacyjnego tego konkursu przedstawiła postępy w jego organizacji i odpowiadała na pytania dotyczące organizacji konkursów lokalnych oraz systemu refundowania nagród.

Trzecie i ostatnie zagadnienie to była sesja dotycząca strategii, którą poprowadziła Shani. Spodziewałem, że będzie to konkretna sesja robiona wg. scenariusza "na żywo, przez 2 godziny", ale okazało się, że zamiast tego rzecz się przerodziła w meta-dyskusję o samym procesie ustalania strategii - jak jest skonstruowany itd. Następnie okazało się, że nie ma zbyt wielu chętnych na zorganizowanie w ramach grupy dyskusji w trybie "on-line" (co wymaga zgłoszenia koordynatora, utworzenia gdzieś strony dyskusji i następnie stworzenia strony z jego streszczeniem) - choć ostatecznie zobowiązał się do tego Base z Ukrainy, a ja zadeklarowałem wolę ew. pomocy w moderowaniu dyskusji o ile taka zaistnieje. Wyglądało jednak na to, że nie ma dużej woli w społeczności CEE przeprowadzenia tego rodzaju dyskusji.

Sobota

Wspólna sesja strategiczna

W sobotę od rana miała miejsce, w pewnym sensie obowiązkowa, sesja strategiczna, bowiem w tym czasie nie było innych zajęć. Uczestnicy zostali podzieleni na podgrupki po kilka osób i dostali już wcześniej "wydestylowane" zagadnienia, wg własnego wyboru. Ja się ponownie przyłączyłem do grupy "Beyond Wikipedia", którą tym razem prowadził Fae, po czym w jej ramach ustaliśmy dokładniejsze sformułowanie problemu i jego opis. Ta sesja była tak skonstruowana, że po zdefiniowaniu problemu szło się z kartą do innego zespołu, któremu się przedstawiało wyniki pracy własnego, a w tym czasie własny miał oceniać pracę innych. Po trzech takich rundach powstawał dokument z "przetestowaną i przemyślaną" wersją zagadnienia, który w kolejnym cyklu sesji miał być wałkowany przez inną jeszcze grupkę.

Sesja z Dimim I

Po lunchu wziąłem udział w sesji, która teoretycznie była pomyślana jako wprowadzenie dla potencjalnych, nowych członków FKAGEU, czyli grupy osób śledzących co się dzieje w Parlamencie i Komisji EU w sprawie zmian w prawie autorskim, telekomunikacyjnym i paru innych. Okazało się jednak, że nie przyszedł nikt nowy, kto by wcześniej nie był zaangażowany w prace FKAGEU dlatego spotkanie przerodziło się w ogólną dyskusję na temat tego co się teraz dzieje w Brukseli, które tematy są ważne i jak znaleźć chętnych do przyłączenia się do grupy z krajów, które są ważne w procesie legislacyjnym, a nie mamy ich w zespole - szczególnie osoby z Węgier, Hiszpanii i Portugalii. Dyskutowaliśmy też nad kwestią jakiś form wciągnięcia do współpracy ościennych krajów nie należących do EU - szczególnie Ukrainy, Szwajcarii i Norwegii.

Lightning talks

Moim ulubionym elementem programu każdej wikimedyjnej konferencji są "lightning talks", czyli krótkie 5-10 minutowe wystąpienia, w których ktoś przedstawia swój projekt albo jakiś problem. W tym roku program tej sesji zupełnie rozszedł się z planowanym, ale mimo to był całkiem ciekawy.

DrBug z Rosji opowiadał o ich współpracy ze Związkiem Metalowców - organizacji pracowniczej, która dała im wstęp do różnych zakładów - od hut po montownię traktorów, dzięki czemu Commons wzbogaciło się o blisko 1000 zdjęć różnego rodzaju procesów technologicznych i rozwinięcie w rosyjskojęzycznej Wikipedii artykułów na ten temat.
Przedstawicielka Wikimedia Izrael opowiadała o ich projekcie współpracy ze szkołami we współpracy z Ministerstwem Edukacji, który zaskutkował warsztatami w blisko 50 szkołach, przy czym system polega na uczeni Wikipedii nauczycieli, którzy później przekazują tę wiedzę w swoich szkołach. O ile retencja wśród uczniów była bardzo niska, to z pośród prowadzących zajęcia nauczycieli wielu zaczęło edytować Wikipedię na stałe.
Taaver z Indii opowiadał o swoim projekcie docierania do deweloperów Mozzilii i innych projektów OpenSource, którzy odbywają regularne spotkania w hackerspace'ach w Bangalore. Efekt mierzony w retencji użytkowników był raczej słaby, ale wartością dodaną współpracy była lepsza integracja Firefoxa z Wikipedią i napisanie paru dedykowanych pluginów do tej przeglądarki.
Na koniec Aktron z Czech opowiadał o ich koalicji edukacyjnej, tworzonej trochę na wzór naszego KOED - i o problemach różnic w celach i misjach poszczególnych członków koalicji.

Niedziela

Śniadanie mistrzów, czyli spotkanie chairpersons

Niedziela zaczęła się dla mnie od "śniadania mistrzów" - czyli zamkniętego spotkania przewodniczących zarządów stowarzyszeń Wikimedia. Wcześniej, tego typu spotkania miały na celu bezpośredni kontakt i wymianę opinii z dyrektorami wykonawczymi i członkami Rady Powierniczej WMF, tym razem jednak, jako że tę rolę spełniło w sumie spotkanie "Ask the Board" - nikt z Rady Powierniczej ani dyrektor wykonawcza nie stawili się na spotkanie. W rezultacie wymieniono się jedynie uwagami na temat planu strategicznego ruchu Wikimedia i ustalono z grubsza agendę i termin spotkania następnego spotkania.

Finalna sesja strategiczna

Po śniadaniu wziąłem udział w finalnej sesji strategicznej, w której mieliśmy za zadanie ostatecznie dopracować opis i proponowane cele, do których należy dążyć w ramach wcześniej "wydestylowanych" tematów. W pierwszej części ponownie dołączyłem do grupki zajmującej się tematem "Beyond Wikipedia", w ramach, której sporządziliśmy finalny dokument, który zapewne za pewien czas zostanie opublikowany i dołączony do ogólnego strumienia zagadnień procesu strategicznego Wikimedia.

W drugiej części dołączyłem do grupy, która w tytule miała "narzędzia GLAM", ale w praktyce okazało się, że dotyczy ew. organizacji grupy tematycznej GLAM, która ma się starać o afiliację przy WMF. Główną siłą sprawczą jest Shani, która namawia kogo się da na uformowanie tej grupy, choć nie jest do końca jasne czym konkretnie ta grupa miałaby się zajmować, skąd czerpać środki finansowe i jakie mają być rezultaty jej pracy...

EU Exec

W czasie lunchu poszedłem na zamknięte spotkanie grupy FKAGEU, w ramach której najpierw swoje sprawozdanie z półrocznej działalności złożył Dimi, następnie je dość szczegółowo przedyskutowano i przyjęto za aprobatą, po czym przedyskutowano agendę spotkania grupy w Brukseli, która to spotkanie ma mieć miejsce 21-23 kwietnia.

Podsumowanie i ludzie, których spotkałem

Podsumowując osobiście uważam, że połączenie sesji strategicznych z normalną konferencją Wikimedia nie było najszczęśliwszym pomysłem, choć trzeba przyznać, że wyniki sesji strategicznej były imponujące jeśli chodzi o liczbę i jakość przepracowanych tematów i ich analiz. Prawdopodobnie rezultaty tego spotkania będą miały bardzo silny wpływ na finalny kształt strategii. Dokumenty z sesji strategicznej nie są jeszcze w pełni opublikowane, bowiem trwa podobno ich digitalizacja. Uczestnicy byli zachęcani do pisania na kartach papieru - co być może nie było do końca przemyślane przez pracowników WMF sterujących całym procesem. Na tą chwilę istnieją już nieoficjalne spisy opracowanych zagadnień ale wciąż nie są umieszczone ani w Wikimedia Commons, ani na Meta wiki - trzeba więc pewnie na to jeszcze trochę poczekać...

Z pozostałych sesji prawdopodobnie najwięcej wyniosłem ze spotkań z Dimim (FKAGEU), oraz sesji na temat projektowania kampanii promocyjnych projektów, które to zasady należałoby IMHO w jakiś sposób wdrożyć również w naszym Stowarzyszeniu.

Na pewno bardzo cenną rzeczą na konferencjach, jest możliwość spotkania na żywo z wieloma osobami, które się zna od lat ale i też takimi, które okazja była poznać po raz pierwszy. Bardzo ciekawe były dla mnie dłuższe pogawędki z nową dyrektor wykonawczą Wikimedia CZ, jedynym przedstawicielem Białorusi, z którym porozmawiałem o ich aktualnej sytuacji i czy możemy im jakoś pomóc. Miło było spotkać na żywo i porozmawiać z pracownikiem Fundacji Josephem Seddonem, który zajmuje się ustawianiem technicznym banerów kampanii zbiórek finansowych, w tym również naszych bannerów "1%", okazja do porozmawiania i poznania mojej buddy, która okazała się wikipedystką z Ghany, która próbuje stworzyć grupę użytkowników środkowej Afryki (Wikindaba), Base'a z Ukrainy - szalonego kodera, która pomaga przy CEE Spring, WLM, procesie strategicznym oraz pewnie wielu innych projektach, Adelę Vranę - szefową całego procesu ustalania strategii ruchu Wikimedia, wcześniej pracującą w administracji Obamy i wreszcie na stopie zupełnie "rozrywkowej" pograłem sobie chwilę w mini ping-ponga, a następnie pogadałem o organizacji konferencji z Anną Lenę Schiller, główną moderatorką dyskusji w WMDE oraz w chowanego ze śmiertelnie znudzonym synem Kaarela z Estonii. Z tym ostatnim próbowałem ustalić co sądzi o strategii ruchu Wikimedia 2030, ale z powodu nieprzezwyciężalnej bariery językowej skończyło się ostatecznie tylko na chowanym :-)

Konferencja miała też swojego rodzaju ciąg dalszy, już w Warszawie, bowiem okazało, że Taaver z Indii bardzo zainteresował się naszym projektem etnograficznym, do tego stopnia, że po konferencji przyjechał do Polski aby porozmawiać w Państwowym Muzeum Etnograficznym o nim, po czym wieczorem oprowadziłem go trochę po Warszawie i omówiliśmy parę innych tematów, z których być może urodzą się jakieś wspólne projekty.