Użytkownik:Viatoro/pismo RJP

Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk ul. Nowy Świat 72 00-330 Warszawa

Drodzy Państwo,

W imieniu zarządu Stowarzyszenia Wikimedia Polska, organizacji zrzeszającej twórców polskiej Wikipedii, zwracamy się z prośbą o odpowiedź na pytanie dotyczące prawidłowości tworzenia i stosowania żeńskich derywatów zawodów.

W życiu publicznym dość często poruszany jest temat nazewnictwa zawodów w związku z podziałem pracowników ze względu na płeć. Ostatnimi czasy zauważalny jest trend do tworzenia żeńskich derywatów zawodów. Obok niebudzących żadnych wątpliwości nazw, jak chociażby aktorka, malarka, nauczycielka, pojawiają się takie, które skłaniają do zastanowienia, czy są one poprawne lub czy licują z powagą osób je wykonujących, np. wykładowczyni, pracownica naukowa, sędzina, ministra, chirurgini, fizyczka (nie nauczycielka, ale specjalistka pracująca w instytucie), reżyserka, fotografka, filozofka, krytyczka, politolożka, ginekolożka. Problem ten trafił również do polskiej Wikipedii, gdzie w biogramach podawana jest wykonywana profesja lub zajęcie. Ze względu na to, że staramy się, aby Wikipedia była wierna obowiązującej normie językowej, chcielibyśmy zapytać Państwa o to, w jakich przypadkach można używać żeńskich nazw zawodów, a kiedy jedyną możliwością jest zastosowanie tradycyjnie męskich nazw zawodów.

Zwracamy się z tym zapytaniem do Państwa, ponieważ słowniki języka polskiego w różny sposób odnoszą się do tego problemu. Niektóre stosują konserwatywne podejście i wykluczają używanie żeńskich wersji zawodów, inne w takich sytuacjach określają żeńskie derywaty jako wyrażenia potoczne, a można również znaleźć słowniki podające te nazwy jako równorzędne z nazwami męskimi. Przy tak złożonym problemie chcielibyśmy prosić o Państwa opinię jako instytucji, która ma decydujący głos w sprawach zasad dotyczących języka polskiego. Wiemy, że w podobnej sprawie już Państwo się wypowiadali, jednak pytanie dotyczące marynarza, zgodnie z Państwa odpowiedzią, dotyczyło zawodu głównie wykonywanego przez mężczyzn i zajmowało się jednostkowym przypadkiem.