Wikimania 2015/sprawozdanie
2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
Strona główna | Regulamin | Komisja | Uczestnicy | Sprawozdanie | Budżet |
Wstęp[edytuj | edytuj kod]Wikimania 2015 odbywała się w Mexico City w dniach 15–19 lipca 2015. Większość obrad odbywała się w hotelu „Hilton Reforma”, gdzie na dwóch piętrach było kilkanaście większych i małych sal, a także restauracja, w której podawano posiłki. Brak jest jeszcze szczegółowych danych co do liczby uczestników, ale prawdopodobnie uczestniczyło łącznie w konferencji ok. 850–900 osób, z czego ok. 1/3 to Meksykanie. Konferencja była podzielona na tzw. hackathon (15 i 16.07) – w ramach którego zajmowano się sprawami technicznymi – oraz właściwą Wikimanię (17–19.07). Równolegle do trwania hackathonu odbywały się też liczne spotkania i konferencje poboczne, z „Wikiedia Learning Days”, „Education PreConference” i „Wikimedia Conference Follow-Up Day” na czele. Polska „delegacja” liczyła łącznie 10 osób i składała się z dwóch przedstawicieli Stowarzyszenia i 8 stypendystów. Oprócz tego Stowarzyszenie sfinansowało też podróż dwóm stypendystom z Ukrainy, z których jeden był stypendystą „naszym”, a drugi był finansowany z naszej części grantu Wikimedia Foundation na międzynarodową koordynację Wiki Loves Earth. Przebieg Konferencji[edytuj | edytuj kod]Dzień 1 – Hackathon (15.07)[edytuj | edytuj kod]Pierwszy dzień zaczął się od rejestracji, która przebiegła całkiem sprawie. Od rana część polskiej delegacji uczestniczyła w zajęciach dla początkujących „hakerów”, podczas gdy reszta uczestniczyła w pracy przy stolikach właściwego hackathonu. Po lunchu Polimerek i Tar Lócesilion wzięli udział w spotkania grupy „EU Advocacy”. Omawiane były tam sprawy finansowe oraz plany rozszerzenia działalności grupy polegające na przygotowywaniu analiz i stanowisk, gdyż w związku z akcją nt. wolności panoramy okazało się, że często brakuje materiałów i argumentów do przekonywania europosłów. Po południu Polimerek dołączył do spotkania dotyczącego OTRS, gdzie dyskutowano przyspieszenie prac na szablonami odpowiedzi i dyskutowano jak radzić sobie w szczególnie trudnych przypadkach. Kolejnym punktem dnia był udział w sesji mapowej hackathonu, gdzie była okazja posłuchać i porozmawiać z Johanem Gyllenem z Mapillary na temat ew. wciągnięcia tego serwisu do współpracy w ramach naszych konkursów, oraz wyciągnięcia botem z ich zasobów zdjęć z miejscowości, które nie są jeszcze zilustrowane w Wikipedii. W spotkaniu tym uczestniczył Polimerek i Masti. Po sesji mapowej Aaron Halfaker (Senior Research Scientist) przedstawił inteligentne narzędzie oceniające prawdopodobieństwo, że dana edycja jest w złej wierze oraz oceniające jakość artykułu w skali stosowanej na enwiki (dokumentacja). Na zakończenie Aaron oświadczył, że chętnie dostosuje swoje narzędzie do różnych wiki i wikiprojektów, po prezentacji porozmawiał dłuższą chwilę z kilkoma słuchaczami i wymienił się wizytówkami z Tarem. Wieczorem Polimerek uczestniczył w IdeaLab Mixer, gdzie była okazja porozmawiać z wieloma osobami o ew. wspólnych projektach, problemach i nie tylko. Polimerek rozmawiał m.in. z pracownikami zajmującymi się zbiórkami pieniężnymi Wikimedia Foundation, pracownikami zajmującymi się przydzielaniem grantów i kolegami z Węgier, Francji, Bułgarii i Armenii. Dzień 2 – Hackathon i WMCON Follow-Up Day (16.07)[edytuj | edytuj kod]Tego dnia polska delegacja podzieliła się na osoby, które poszły na hackathon, grupę, która poszła na „WMCON Follow-Up Day” oraz na grupę turystyczną. Polimerek, Maire i Masti od rana uczestniczyli w WMCON Follow-Up Day, konferencji towarzyszącej, która miała miejsce w hotelu Fiesta Inn i była zorganizowana przez Wikimedia Deutschland. Minikonferencja była podzielona na dwa podstoliki – do lunchu: „Movement Roles Consultation” i „Volunteer Supporters Network”. Drugi stolik wydał się nam ciekawszy. Dotyczył inicjatywy Volunteer Supporters Network. Organizatorzy tej inicjatywy przedstawili zamysł tej inicjatywy i zachęcali do przyłączenia się. Chodzi ogólnie o wymianę informacji o projektach typu wikigranty, wikiekspedycje, wsparcie organizacji lokalnych spotkań, konkursów itd. Po pierwszej części była przerwa z posiłkiem na hackathonie, gdzie nawiązała się rozmowa z Jarkiemt, polakiem żyjącym w USA, który jest powszechnie uznawany za guru od szablonów, na temat szablonów w Commons i organizacji technicznej współpracy z instytucjami GLAM. Po lunchu Polimerek i Tar uczestniczyli w sesji prowadzonej przez Dimiego „Global Advocacy Strategy” dotyczącej ustalenia strategii działań w których Fundacja, jej lokalni partnerzy i projekty angażują się w działania mające na celu obronę czy zmianę prawa lub działań władzy w korzystnym dla projektów Wikimedia i ogólnie ruchu otwartej edukacji i kultury kierunku. Najpierw został omówiony temat cenzury, jak ją zdefiniować i czy podejmować jakieś zorganizowane działania w tej sprawie. Zdecydowano, że jest OK protestować gdy ma być blokowana cała Wikipedia, czy wprowadzane prawo całkowicie cenzurujące internet, natomiast drobniejsze, pojedyncze przypadki powinny być rozważane indywidualnie. Druga sprawa dotyczyła prawa „intermediary protection” – czyli żądań usunięć zawartości projektów Wikimedia bez sprawy sądowej (np: DMCA), czy zabezpieczeń czasowych w czasie trwania sprawy. Celem ew. działania powinno być wspieranie zmian w prawie idących w kierunku transparentności procedur i oprotestowanie zasad, które by prowadziły do łatwego działania copyright-troli. Następny temat to prywatność – uzgodniono, że warto działać na rzecz prawa do anonimowości, ale z ograniczeniem do przypadków naruszeń dóbr osobistych i innych powszechnie akceptowalnych zasad prawnych. Należy też protestować przeciw tajnej, masowej inwigilacji edytorów. Ostatni temat to otwarty dostęp do wiedzy i neutralność sieci – otwarty dostęp wymaga działań na rzecz umiejętności korzystania z sieci i dostępu do niej. Na koniec omówiono sprawę kwestię stosunku Wikipedii Zero do zasad neutralności sieci. Masti i Maire wzięli udział w sesji „International External Fundraising” na temat pozyskiwania zewnętrznych funduszy na działania lokalnych chapterów. Okazuje się, że wiele chapterów, podobnie jak nasz, myśli o pozyskiwaniu funduszy przez crowdsourcing. Po przerwie Polimerek wziął udział w sesji „partnerships”, która dotyczyła modeli współpracy chapterów z instytucjami zewnętrznymi. Wikimedia France opisała swoje doświadczenia z paroma instytucjami. Wygląda, że we Francji to idzie gorzej niż u nas. Po krótkim wstępie była część warsztatowa – wypisanie etapów nawiązywania współpracy i jakie są na tych etapach problemy. W zasadzie wszystkie chaptery robią to podobnie i mają zbliżone problemy łącznie z Fundacją. Asaf Bartow z Fundacji zwrócił uwagę, żeby dobrze komunikować rozpoczęte projekty społeczności projektów Wikimedia, najlepiej zanim się zaczną. Potem była szczegółowa rozpiska poszczególnych etapów i jakie narzędzia są potrzebne (materiały promocyjne, platforma współpracy (google docs itp.). Po lunchu Maire i masti wzięli udział w sesji „Wikimedia Conference formats”. Dyskusja dotyczyła przyszłości konferencji chapterów Wikimedia w Berlinie. W którym kierunku powinna się rozwijać, jak przygotowywać program i jakie powinny być jej cele. Aegis Maelstrom cały dzień pracował w gronie FDC, a Pundit w gronie Rady Powierniczej Wikimedia Foundation. Tar przed i po sesji Dimiego siedział na hackathonie, gdzie rozmawiał m.in. z May Galloway (Visual Experience Designer) i wziął udział w jej ankiecie mającej na celu ustalenie, w jaki sposób zespół Reading Design może pomóc wolontariuszom zajmującym się sprawami UX. Poszedł też na translathon VisualEditora, gdzie zaktualizował część polskiej wersji instrukcji VE. Dzień 3 – Wikimania 1 (17.07)[edytuj | edytuj kod]Konferencja zaczęła się tradycyjne – jak wiele Wikimanii wcześniej, tj. od słowa wstępnego głównego organizatora i burmistrza Mexico City. Po tym wstępie była prezentacja Lili Tretikov, dyrektorki zarządzającej Wikimedia Foundation (wersja rozszerzona dostępna na Commons). Lila mówiła to, czego się można było spodziewać, czyli zwróciła uwagę na to, że internet się zmienia, w przyszłości większość czytelników i pewnie też edytorów Wikipedii będzie pochodziło z krajów „Global South”, którzy używają głównie urządzeń mobilnych bez klawiatur, a zatem kluczową sprawą dla przyszłości Wikipedii będzie dostosowanie interfejsu do tego rodzaju użytkowników. Mówiła też o konsultacji dotyczącej strategii Fundacji, o płynącej z tego nauce, o nowych narzędziach edytowania (wspomniała autouzupełnianie przypisów w VE i ocenianie prawdopodobieństwa złej edycji – patrz dzień 1), o ostatnich wyborach do FDC i Rady Powierniczej Wikimedia Foundation, o Content Translation i badaniu personalizującym podpowiadanie artykułów do przetłumaczenia. Po wykładzie Lili były występy dwóch meksykańskich zespołów tanecznych. Po przerwie Polimerek udał się na wykład „The coolest projects”. Przedstawiono na nim wybrane projekty, których wspólną cechą było a) niski koszt, b) innowacyjność. Jednym z ciekawszych projektów było „Wiki Loves Cheeses” zorganizowana przez Wikimedia France, w ramach której sfotografowano i napisano artykuły o ponad 200 francuskich serach. Inne przedstawione projekty to: różne tematyczne edithatony (Black history, Norway Womans), Wikipedia kiosk zoorganizowany przez WM Nederlands – tablet w księgarni, przy pomocy, którego każdy może sobie poczytać Wikipedię w trybie off-line, EuroVision Song Contest (fotografowanie imprezy), współpraca z czasopismem Opzij! skierowanym do kobiet, Local community hubs – osobne lokale w miastach, gdzie są duże grupy wikipedystów (to jednak trudno uznać za tanie… zorganizowane przez Wikimedia Deutchland), narzędzie dla nauczycieli do czytania i komentowania artykułów z Wikipedii (Spark, WM Israel). Po przedstawieniu projektów rozpoczął się panel dyskusyjny na temat jak zrobić dobry project i jak wykorzystać uznanie projektu za cool do rozwoju innych. Masti i Pundit byli na wykładzie State of Wikimedia Scholarship 2014-2015 dotyczącym badań naukowych na temat Wikipedii i projektów siostrzanych. Tar słuchał prezentacji o finalizacji SUL (systemu kont uniwersalnych w projektach Wikimedia) i o przyspieszeniu edytora wizualnego, a potem był jeszcze na wystąpieniu o źródłach finansowania indywidualnej działalności (a la naukowej) w ramach Wikimediów (”są nie tylko granty”). Polimerek uczestniczył w hiszpańskojęzycznym wykładzie o kolonializmie Wikimedia Foundation. Wykładowca (Meksykanin) pokazał statystyki wykorzystania grantów z WMF (lwią część dostaje tzw. „global north”), a potem zasugerował, że głównym problemem z grantami jest to, że ich ocena jest nastawiona na wynik i nie można aplikować o projekty na np. uczenie się nowych umiejętności. Drugą sprawą, którą podniósł był apel aby doszło do faktycznej dywersyfikacji władzy w Fundacji, tak żeby ludzie z global south mieli realny wpływ na decyzje tej instytucji. Potem była krótka dyskusja, zwłaszcza dotycząca grantów – że można brać na uczenie się, ale trudno sobie wyobrazić aby nie było oceny ich wyników. Azymut wziął udział w cyklu wykładów dotyczącym edukacji. W jego trakcie SusikMkr z Armenii zaprezentowała ideę organizacji w tym kraju obozów młodzieżowych, podczas których młodzi ludzie uczą się edycji Wikipedii. Ciekawa była również prezentacja dotycząca realizacji Wiki Learning Project w Ameryce Łacińskiej. Po lunchu Polimerek wziął udział w wykładzie „War on Wikipedia: raport:”. Wykład był poprowadzony przez pracowników działu prawnego Fundacji. Ciekawe statystyki: 234 żądań usunięcia, 21 DMCA, 40-kilka żądań podania danych osobowych i trochę innych spraw. Fundacja nie podała żadnych danych osobowych userów – wszystkie takie żądania zostały odrzucone. Pozwała też NSA w sprawie możliwości śledzenia użytkowników projektów Wikimedia. Opowiedzieli o historii użytkownika, który napisał, że chce popełnić samobójstwo i Fundacja go znalazła i udzieliła pomocy. Usunęli jedno zdjęcie naruszające prywatność. Opowiedzieli o historii administratora z Grecji, który został pozwany przez znanego polityka-milionera – sprawa jest w toku. Jednego użytkownika Fundacja ochroniła przed pozwem od firmy, której nie spodobał się wpis w Wikipedii. Zostały usunięte zdjęcia z galerii Getty – było ewidentne naruszenie. Zapytałem się czy słyszeli historię o Wikingerze, czy pomagali userom w takich przypadkach, odpowiedzieli, że nie pomagali jeszcze, natomiast o historii z Wikingerem słyszeli i są w nią trochę zaangażowani, ale nie mogą podać więcej szczegółów publicznie. Następnie Polimerek wysłuchał wykład „What's free means for Wikimedia”. Wykładowca (pracownik Wikimedia Foundation) stwierdził, że nie znamy dokładnej liczby materiałów w projektach Wikimedia, które są na wolnych licencjach, bo wciąż jest 689 wiki, które mają własny upload i nie korzystają z Commons. W samym Commons też jest bałagan, więc nie wiadomo na 100% ile dokładnie jest wolnych plików. Problemem jest też bałagan w licencyjnych szablonach, co utrudnia rozdzielenie plików, które są w domenie publicznej od tych na wolnych licencjach. Po tych zastrzeżenia zostały pokazane dane o proporcjach plików wg szablonów licencyjnych. Wciąż bardzo dużo jest tylko na licencji GNU FDL, ok 1/3 plików znajduje się w Domenie Publicznej. Polimerek i Tar wysłuchali wykładu Dimiego, dotyczącego grupy „EU Policy”, Opowiedział on czym się zajmuje ta grupa i opisał historię z raportem Julii Redy i walki o prawo panoramy. Wnioski jakie wyciągnął: potrzeba nam danych i badań, żeby być przygotowanym do pokazania parlamentarzystom efektów ew. zmian prawa autorskiego w niekorzystnym czy korzystnym kierunku. Po wykładzie spotkaliśmy Melisą Hageman z Open Society Fundation, z którą porozmawialiśmy o przyszłości Koalcji Otwartej Edukacji i naszego własnego zaangażowania w akcję dot. prawa panoramy. Następnie Polimerek przeniósł się do sesji GLAM gdzie wysłuchał wykładu o trzyletniej działalności rezydenta Wikimedia w Bibliotece w Jerozolimie. Najpierw omówiono, co jest ciekawego w tej bibliotece z punktu widzenia Wikimediów. Przed zatrudnieniem rezydenta zrobiono jeden edithanon dla ogólnej publiczności i jeden dla pracowników, w ramach obu załadowano ok 100 skanów książek z Biblioteki. Następnie współpraca się urwała, ze względu na to, że biblioteka zarabia na sprzedaży skanów. Mimo to udało się nakłonić władze biblioteki do zatrudnienia rezydenta na 3 miesiące. Rezydent chciał zmienić podejście Biblioteki do kwestii skanowania, ale to się nie udało. Na tym się współpraca skończyła. Po roku było drugie podejście. Został powtórzony model z editathonami, ale tym razem dodano do tego konkurs skanowania i uploadu. Potem rezydent organizował regularne comiesięczne warsztaty. Oprócz tego rezydent od czasu do czasu ładował pojedyncze skany (w sumie ok. 100) i napisał kilkanaście artykułów. W sumie – przez trzy lata w ramach współpracy załadowano ok 200 plików i napisano 15 artykułów. Podejście biblioteki do masowego uploadu skanów się nie zmieniło. Fundacja oceniła cały projekt negatywnie. Kolejnym wykładem w którym uczestniczył Polimerek było Sum of all paintings. Koncepcja projektu polega na tym aby w Wikidata zebrać dane o wszystkich obrazach i artystach z całego świata. Jest to robione poprzez zbieranie danych z Wikimedia Commons, skanowanie i OCR katalogów muzealnych i przy okazji gdy natrafiają na utwory będące w domenie publicznej – ładowanie do Commons ich cyfrowych kopii o ile tylko takie są dostępne. Tak pozyskane informacje są zestawiane z publicznymi bazami danych o obrazach: AAT, CONA, TGN, ULAN. Wychodzą przy tym różne nieścisłości zarówno w Commons jak i zewnętrznych bazach – np. są różne kopie tych samych obrazów, albo połączone są dwa różne ale podobne obrazy nadpisane jedne nad drugimi. Największy problem jest z kolażami. Pokazano też statystyki prac i narzędzie Crotos (na Wmflabs) do wyszukiwania duplikatów [1]. W popołudniowej sesji edukacyjnej, w której wziął udział Azymut, swoje doświadczenia zaprezentowało kilkunastu uczestników Wikipedia Education Program z różnych krajów. Interesujące było również wystąpienie Ziko z Niemiec, ukazujące rys historyczny i różne modele "wiki dla dzieci". Masti, Pundit i Polimerek brali udział w wieczornym spotkaniu checkuserów. Spotkanie zaszczyciła swoją obecnością Lila Tretikov i Jimmy Wales. Była to okazja do wymiany informacji o sytuacji w poszczególnych Wikipediach, porównanie stosowanych procedur, a także rozmowy z prawnikami Fundacji o trudnych przypadkach związanych z ryzykiem pozwów i pełnienia roli świadka przez checkuserów. W tym samym czasie Tar spotkał się znów z grupą EU Advocacy, do której dołączyli ludzie z Wikimedia Deuttchland. W pewnym momencie pojawili się prawnicy Fundacji, a potem europosłanka Julia Reda. Rozmowy dotyczyły m.in. pracy prawników w Fundacji i przyszłości prawa autorskiego w UE. Julia Reda wyglądała na zaskoczoną faktem, że uchodzi za celebrytkę („chyba tylko wśród wikipedystów”). Dzień 4 – Wikimania 2 (18.07)[edytuj | edytuj kod]Z rana Tar odwiedził designerów (osoby odpowiedzialne w Wikimedia Foundation za prace nad interfejsem projektów), którzy przez godzinę odpowiadali na pytania widowni (etherpad prezentacja). Padały pytania o sens podziału na podzespoły, o doświadczenia po wypuszczeniu MediaViewera, o skórki MediaWiki, o standaryzację interfejsu. Właściwie nic wizjonerskiego, raczej przedstawienie pracy designerów tym, którzy nie śledzą tematu i trochę piany na tematy interesujące uczestników. Od rana Polimerek i Azymut wysłuchali wykładu o projekcie współpracy z departamentem patologii Calicut Medical College w Indiach. W ramach projektu załadowano wiele plików z mikroskopowymi zdjęciami tkanek cytologicznych, histopalogicznych i hematologicznych wykonanych przez doktorantkę i zarazem rezydentkę Wikimedia na tej uczelni. Problem – dużo plików, ale ktoś je musi kategoryzować i opisywać, ponadto tylko mały procent będzie użyty w Wikipedii. Zamysłem doktorantki jest aby duża liczba zdjęć była bazą do utworzenia oprogramowania automatycznie rozpoznającego rodzaje chorób na podstawie typowych zmian w tkankach. Kolejnym wykładem w sesji GLAM był „Wikimedia in residence UNESCO”: Najpierw autor i zarazem zatrudniony przy UNESCO rezydent Wikimedia opisał czym się UNESCO zajmuje. Jego pierwszym celem było przeszkolić pracowników i wciągnąć ich do pracy dla Commons. Drugi cel – ładowanie plików z zasobów UNESCO via flickr do Commons. Stwierdził, że potrzeba wolontariuszy, którzy się będą kontaktować z lokalnymi oddziałami UNESCO, którzy by mogli szkolić miejscowych pracowników. Następnie był zorganizowany rodzaj brainstormingu, gdzie uczestnicy wykładu pisali na kartkach i w etherpadzie: [2] odpowiedzi na zadane pytania. Widać było, że sam za bardzo nie miał planu co do dalszej współpracy. Na pytanie Polimerka o to czym się zajmuje biuro UNESCO w Polsce i jak byśmy mieli ew. z nim współpracować oraz z kim tam ew. się skontaktować – nie potrafił odpowiedzieć. Po wykładzie Polimerek zostawił mu swoją wizytówkę z prośbą aby się skontaktował jak będzie coś więcej wiedział o ew. możliwościach współpracy z biurem w Polsce. Po przedpołudniowej przerwie Maire i Tar Lócesilion uczestniczyli w sesji panelowej Questions and Answers with WMF Board. Prowadziła ją Phoebe Ayers, na początku każdy z członków nowego składu WMF Board krótko się przedstawił i zaprezentował swoją wizję pracy w tym ciele. Następnie były pytania do Rady. Ogólnie najwięcej było o global south, tu szczególnie, nowy przewodniczący Rady, pochodzący z Argenty Patricio Lorente podkreślał, że mu zależy na większym zaangażowaniu osób z tej części świata. Wikidata zostało wymienione w kontekście przyciągania użytkowników z krajów global south. Po lunchu Polimerek wziął udział w IdeaLab Workshop: meta:Grants:IdeaLab. Dwie pracownice Wikimedia Foundation wprowadziły w temat, potem zebrały od uczestników informacje nad czym pracują. Potem nastąpił podział na grupy i praca nad przygotowaniem wniosków grantowych dla trzech proponowanych projektów. Następnie Polimerek i Azymut wysłuchali ciekawego wykładu o projekcie „Ebola”, który polegał na wspólnej pracy osób z grupy tematycznej WikiMed z kilkoma instytucjami medycznymi (Rubric, Translation whithout Border), mającej na celu, rozwinięcie i sprawdzenie merytoryczne artykułów dotyczących eboli w naglojęzycznej Wikipedii a następnie przetłumaczenie ich na możliwie wiele języków afrykańskich (Yoruba, Swahili, Oriya). W efekcie powstał bezpłatny zestaw materiałów, które były dodawane w formie apki off-line do tanich telefonów sprzedawanych w krajach, w których panowała epidemia eboli. Wersja anglojęzyczna apki została ściągnięta 499 milonów razy!. Są też plany produkcji i dystrybucji filmów instruktażowych na bazie tych materiałów. Następnie Tajwańczycy pokazali podobny projekt tłumaczenia na języki chińskie artykułów medycznych z Wikipedii. Obie akcje opierały się na robieniu tłumaczeń przez studentów medycyny – nie w samych Wikipediach tylko w prostych edytorach tekstu, które potem był ładowane i wikizowane przez wikipedystów. Tar wysłuchał prezentacji o Flow: (mechanizmie płynnych dyskusji trochę wzorowanych na serwisach społecznościowych), który dotyczył kwestii jak wdrożyć ten mechanizm mądrzej niż Edytor Wizualny czy MediaViewer, jak zastąpić powoli wszystkie funkcje obecnych dyskusji, próśb, zgłoszeń itp., czy uczestnikom podoba się pomysł predefiniowania pól, które zwykły użytkownik ma jedynie wypełnić i kliknąć „zapisz” (np. robimy formularz i zaznaczamy, że ludzie mogą wybrać np. „za” albo „niezałatwione”, zaznaczamy opcję komentarza do głosu i komentarzy do komentarza, wypuszczamy to do np. Poczekalni w Wikipedii i cieszymy się, że ludzie wiedzą, jak korzystać z Wikipedii). Widownia przyjęła pomysły z entuzjazmem i tysiącem komentarzy, porad i sugestii, nad którym trudno było zapanować, tylko jeden wikipedysta z Ukrainy albo Rosji zaczął krzyczeć, że to wymyślanie problemów i że się nie należy zajmować przyszłością, skoro mamy stare bugi. Wylew frustracji skończył się spokojną rozmową. Po przerwie na lunch Polimerek brał udział w wykładzie Non-copyright Restrictions on Free Knowledge? – w ramach którego prawniczka z Fundacji opowiadała o a) naruszeniach prywatności i innych dobór osobistych, b) o kasowaniu obrazków z powodów obyczajowych i religijnych, c) kasowaniu obrazków zawierających rzekomo tajne informacji (żądanie z Francuskich służb specjalnych), d) kanadyjskie stowarzyszenie psychologów chciało usunąć testy psychologiczne (obrazki) uważając, że ich upublicznienie utrudnia ich użycie w praktyce, e) przypadki źródeł, które zawierały opisy tajnych czynności religijnych i związki wyznaniowe żądały ich usunięcia, f) przypadek żądania usunięcia całej Wikipedii w niszowym języku, bo ktoś rzekomo ma prawa autorskie do sposobu zapisu tego języka. Przy każdym przypadku omawiała jak zareagowała Fundacja ratując oprotestowywane materiały, za co dostała na koniec brawa. Tar Lócesilion przeszedł się na prezentacje o Content Translation i o dostosowywaniu wiki do pisowni od prawej do lewej (te wiki są spore, dużo ludzi stosuje takie alfabety, trudno jednak im pomóc, proste rozwiązania narażają na błazenadę). Jak należało się spodziewać, na tych prezentacjach był Amir Aharoni, z którym Tar porozmawiał o Content Translation na polskiej wiki. Potem jeszcze tylko prezentacja o szablonach, właściwie tylko dla gików do kwadratu. Następnie większość polskiej ekipy uczestniczyła w wykładzie dotyczącym WikiMotywacji, przygotowanym przez Stefaniaka. Oficjalna część obrad zakończyła się tego dnia plenarny wykład wynalazcy captchy: Zaczął od żartu o sobie samym nt. captchy, Captcha oprócz blokady jest też, co ciekawe techniką wspierającą OCR – bo rozpoznania przez ludzi słów z obrazków są zapisywane i wchodzą do bazy OCR. Następnie wykładowca opisał system bezpłatnej nauki języków o nazwie „Duolingo” – tłumaczył jak to działa i przy okazji promował te projekt, co wywołało lekki niesmak słuchaczy. Wieczorem tego dnia odbyło się spotkanie grupy CEE: Było ok 30 osób, od nas Polimerek, Masti, Maire, Yarl, Tar. Najpierw omówiono wyniki CEE Spring, z konkluzją, że były umiarkowanie pozytywne, następnie stan organizacji CEE Camp (w zasadzie jest już zorganizowane wszystko), następnie stan przygotowań do CEE Conference – tutaj się okazało, że wszystko jest w proszku – wyznaczono terminy zgłaszania tematów i ostatecznej agendy, oraz kiedy zgłosić wniosek grantowy do WMF (do końca lipca). Kolejnym tematem była dyskusja nad innymi projektami wspólnymi – najwięcej rozmawiano o instytutach polskich, które są aktywne w Rumunii, Bułgarii, Węgrzech i Czechach. Ukraińcy zaproponowali luźno czy by nie spróbować zrobić Wikimanię w którymś kraju CEE (w domyśle u nich w Kijowie). Na koniec wykonano zdjęcie grupowe. Dzień 5 – Wikimania 3 (19.07)[edytuj | edytuj kod]Pierwszym wykładem tego dnia, którego wysłuchał Polimerek był: 7 Amazing Facts about Wikipedia Readers. Przedstawiono w nim ciekawe statystyki dotyczące czytelnictwa na podstawie ankiet uzyskanych z akcji banerowej w Wikipedii, a także danych z serwerów. Pierwsza sprawa: dane z ankiet kompletnie się nie zgadzały z tymi z danych z serwerów, szczególnie w zakresie deklarowanych powodów wchodzenia do Wikipedii i tego co jest naprawdę czytane. Czytane są głownie artykuły na tematy „rozrywkowe” podczas gdy wg ankiet ludzie rzekomo szukają poważnych tematów. Ciekawe, że blisko 10% czytelników to tzw. „power readerzy” to znaczy osoby, które czytają w jednej sesji trwającej wiele godzin po kilkadziesiąt artykułów, skacząc po linkach. Dyskutowano długo jak można by do nich dotrzeć celem przekonwertowania ich w edytorów. Problemem jest jednak, że nie da się tego zrobić nie naruszając zasad prywatności WMF. Zasady te uniemożliwiają też głębsze śledzenie czytelników – robienia statystyk ich geopołożenia, skąd przyszli do Wikipedii i dokąd odchodzą. Tar Lócesilion w tym czasie usiadł do „okrągłego stołu” Community Liaisons (czyli zespołu pracowników Fundacji, którzy usprawniają komunikację między Fundacją a społecznością oraz pomagają rozwiązywać konflikty). Trwało to godzinę. Było m.in. o tym, czy jest sens śledzić niektóre kanały komunikacji bardziej niż inne, co robić z problemami z maillisty, jak zapobiegać kryzysom, ale Tar nie starał się zapamiętywać wątków, bo Rachel DiCerbo (szefowa Community Liaisons) i tak gorliwie wszystko zapisywała na dużych kartkach papieru. W tym czasie Azymut uczestniczył w wykładzie na temat Wikipedia Gender Inequality Index, w trakcie którego zostały zaprezentowane m.in. wyniki badań nad artykułami w Wikipedii opisującymi kobiety, na tle wszystkich biografii. Polimerek wysłuchał wykładu Kiryła z Wikimedia Macedonia pt. Headhunting volunteers. Główna teza wykładu – wolontariusze muszą mieć wewnątrzną motywację, radość z realizacji celów i muszą być nagradzani poprzez uznanie i niefinansowe nagradzanie takie jak wyjazdy na konferencje. Natomiast pracownicy są nagradzani finansowo, więc nie trzeba im zapewniać satysfakcji z pracy ani uznania, a nawet jak sugerował Kirył powinni być odcięci od innych form wynagradzania niż płaca (np. bezpłatnych wyjazdów na konferencje itp.). Słuchacze wykładu uznali w dyskusji, że tezy Kiryła są z gruntu błędne i wynikają z nazbyt uproszczonego modelu funkcjonowania wolontariuszy i pracowników. Po przerwie Polimerek wziął udział w spotkanie prezesów chapterów: Było obecnych 20 prezesów lub wiceprezesów chapterów, Jimmy Wales oraz Van Bart i Patricio Lorente z Rady Powierniczej Fundacji. Lilly Tretikov (dyrektor zarządzającej) nie było bo podobno zachorowała (co chyba było prawdą, bo nie było jej też przez resztę dnia) i niejako w jej zastępstwie był Jimmy Wales. Najpierw była rozmowa o wikiwarsztatach i ich słabej skuteczności, potem o projektach typu Wiki Loves … i współpracy z GLAM-ami (z silnym poparciem Walesa dla takich działań). Potem było zdjęcie grupowe i wypowiedź Patricio o tym, że trzeba bardziej zwracać uwagę na mierzenie skuteczności realizowanych projektów i że Fundacja będzie przykręcać śrubę w tym zakresie przy dawaniu grantów i finansowaniu przez FDC. Na koniec była dyskusja czy przyjąć do grupy przewodniczących user groups z wnioskiem, że raczej nie i tylko przy szczególnych przypadkach bardziej aktywnych grup. Ogólnie atmosfera była trochę sztucznie miła. Bardzo na czasie był wykład Julii Redy na temat reformy praw autorskich w Unii Europejskiej i prób ingerencji w tzw. wolność panoramy, w którym uczestniczyli Azymut, Polimerek, Tar i Yarl. Polskim akcentem było wystąpienie Dariusza Jemielniaka pt. Different cultures of Wikipedias: how major projects differ in perceiving quality. W trakcie lunchu Polimerek i Tar rozmawiali z Julią Redą o nawiązaniu bezpośredniej współpracy w zakresie spraw dotyczących projektów Wikimedia i ruchu wolnej kultury i edukacji. Ustalono, że Julia Reda ma nam podrzucać tematy, o których warto by porozmawiać z polskim europarlamentarzystami. Omówiono też jak wygląda w Polsce scena polityczna w kontekście programów najważniejszych partii na temat zmian w prawie autorskich, neutralności sieci i ew. cenzury obyczajowej. Po lunchu Polimerek brał udział w wykładzie o współpracy z Uniwersytetem w Tartu. W ramach długotrwałej, kilkuletniej współpracy napisano średnio rocznie po ok. 900 artykułów, w modelu następującym: Piszą głównie studenci dla których jest to alternatywna forma zaliczania zajęć. Tematy są studentom podrzucane przez całą społeczność estońskiej Wikipedii, która wyszukuje dziur tematycznych w trakcie edit-a-thonów. Poprawne wersje artykułów są zatwierdzane przez grupę opłacanych nauczycieli akademickich w procesie podobnym do recenzowania naukowego czy też bardziej recenzowania prac magisterskich. Wygląda na to, że w przypadku estońskiej Wikipedii to zadziałało. Było o tyle łatwo, że jest ona stosunkowo mała (ma 136 000 artykułów), więc było łatwo znaleźć w niej dziury na nawet podstawowe tematy. Polimerek i Aegis uczestniczyli w warsztacie z organizowania warsztatów prowadzonym przez pracowników Fundacji. Otrzymaliśmy zadanie wcielenia się w rolę studenta, który mając paru kolegów wikipedystów chce zorganizować warsztaty na swojej uczelni. Najpierw należało zebrać informacje o tym czym się dysponuje, a następnie pomyśleć jak najefektywniej wykorzystać te zasoby i na koniec – jak ocenić wynik działalności. Wikimania tradycyjnie kończy się plenarnym wykładem Jimmy Walesa i tak też było i tym razem. Na początku Wales jak zawsze wykonał ćwiczenie, w którym prosił uczestników o wstanie a następnie wymienia wstecz kolejne lata i prosił aby ci, którzy zaczęli w danym roku usiedli. W ten sposób na samym końcu zostali się „oldboye”, których sali nagrodziła oklaskami. Następnie poinformował, że Wikipedia otrzymała w 2015 kilka zewnętrznych nagród: nagrodę Erazmusa i nagrodę księżniczki Asturii. W kontekście tego przedstawił żartobliwie teorię spiskową, że rodzina królewska Holandii rządzi Wikipedią – dowód – Jan-Bart jest Holendrem i ubiera się na pomarańczowo, tak samo holenderska rodzina królewska oraz czasami Patricio Lorente, aktualny przewodniczący Rady Fundacji. W kolejnym slajdzie pochwalił zespół prawników Wikimedia Foundation i przedstawił krótko statystyki ich pracy, które można też obejrzeć na stronie: http://transparency.wikimedia.org. Kolejną tezą wykładu były problemy z wolnością: Chiny – zupełny blok Wikipedii, z powodu, że Wikipedia chodzi teraz na protokole https, więc rząd Chin nie może śledzić co czytają użytkownicy; Wenezuela – historia „Photographera”, który fotografował protesty w tym kraju i ładował zdjęcia do Commons, po czym, gdy był za granicą anulowano mu paszport i nie mógł wrócić do domu. Problem z wolnością mediów generuje też problem filozoficznych z zasadą weryfikowalności w Wikipedii: w krajach, gdzie w języku tego kraju władza kontroluje wszystkie media, dla zachowania zasady neutralnego punktu widzenia trzeba użyć źródła w innych językach, co jednak może być dla osób żyjących w tych krajach zakazane lub niebezpieczne. Blokowanie edytorów, którzy korzystając z zewnętrznych źródeł dodają treści, które kłócą się z oficjalną wykładnią w państwach, w których jest cenzura skutkuje powstaniem treści nieneutralnych przez tych, którzy zostają. Przykłady Wikipedii w języku arabskim, rosyjskim i chińskim). Na koniec Wales ogłosił nagrody Wikipedysta 2015: Honorable mention zostały przyznane: G.Balachandaran (BabuG), który zmarł w tym roku i Susanie Mkrtchyan (Armenia, za organizację Wikicampów). Głowna nagroda została przyznana Satdeep Gilowi, który w pojedynkę rozruszał Wikipedię w jednym z języków hinduskich, w którym mówi około 100 mln ludzi. Po wykładzie Walesa odbyła się tradycyjna ceremonia podziękowań dla organizatorów i reklamówka przyszłorocznej Wikimanii, która ma się odbyć w małej miejscowości Esino Lario w Piemoncie, w Włoszech. „Chapters Village”[edytuj | edytuj kod]W trakcie Wikimanii już od 3 ostatnich jej edycji jest organizowana tzw. Chapters Village, która polega na tym, że przedstawiciele chapterów i innych grup afiliowanych przy Fundacji Wikimedia dostają przestrzeń w postaci ścianki i stołu z dwoma krzesłami na swoją promocję. Stanowiska te są budowane w korytarzach konferencyjnych i są odwiedzane w czasie przerw, głównie przez uczestników konferencji. Nasze stoisko uruchomiliśmy pierwszego dnia „oficjalnej” Wikimanii i było ono 3. otwartym po stoisku Fundacji i Wikimedia Deutchland. W uruchomieniu i obsłudze stoiska uczestniczyli: Maire (szefowa), Polimerek (dowiezienie w walizce materiałów), Azymut, Rzuwig, Yarl i Masti. Na stanowisko były przygotowane ulotki po angielsku przez Martę Malinę Moraczewską (ogólna, o Wikigrantach i o projektach GLAM), oraz gadżety: 20 koszulek, 40 toreb, 500 zakładek, 150 długopisów oraz mapka Polski. W przerwie na lunch pierwszego dnia Maire uruchomiła konkurs o Polsce z nagrodami w formie koszulek, które się w efekcie rozeszły błyskawicznie, ale było przy tym sporo zabawy i przez pewien czas nasze stoisko cieszyło się największym zainteresowaniem spośród wszystkich. W przerwie na lunch drugiego dnia, przyćmiło nas sąsiadujące stanowisko grupy „WikiFranca” (francuskojęzycznych kanadyjczyków i rodowitych francuzów) - gdzie poprowadzono na żywo projekt Wiki Loves Cheeses. Kupiono kilka tradycyjnych serów meksykańskich, które najpierw sfotografowano w namiocie bezcieniowym, potem pokrojono i rozdawano wszystkim chętnym do posmakowania. Akcja ta zrobiła prawdziwą furorę. Przy okazji nawiązała się nić znajomości, która być może da w efekcie przeprowadzenie Wiki Loves Cheeses na jednej z naszych krajowych konferencji. W kolejnych dniach pozostało nam spokojne dyżurować w przerwach i rozdawać pozostałe gadżety i ulotki. Przy okazji tych dyżurów poznaliśmy panią mieszkającą na stałe w Mexico City, która robi łączony meksykańsko-polski doktorat, oraz paru Meksykanów, którzy studiowali w Polsce. Stoiska chapterów w ramach „chapters village” były dużo skromniejsze od zeszłorocznych z Londynu, może poza stoiskiem Wikimedia Foundation, Wikimedia Deutchland i Wikimedia Mexico. Prawie nie było natomiast stoisk instytucji zewnętrznych – za wyjątkiem Mozilli i stoiska czysto komercyjnego na którym sprzedawano książki, gadżety i wycieczki po Meksyku. Część „rozrywkowa” konferencji[edytuj | edytuj kod]Jak każda Wikimania – spotkanie nie składa się wyłącznie z zajęć oficjalnych, ale jest też otoczone nieoficjalnymi i oficjalnymi rozrywkami. 14.07 i 20.07 można było wziąć udział (na własny koszt) w zorganizowanych wycieczkach. 14.07 7 osób z polskiej delegacji wybrało wycieczkę do Teotihuacán, gdzie znajdują się Tolteckie piramidy i która była częścią wikiprojektu Wiki Loves Pyramids. Było gorąco, ale ciekawie. Piramidy robią naprawdę duże wrażenie. Wieczorem, po powrocie i odświeżeniu się, ekipa zebrała się na małe zwiedzanie starego miasta i kolację w tradycyjnej restauracji. Efektem wycieczki jest sporo zdjęć, które są stopniowo ładowane do Commons. 20.07 – część polskiej ekipy, która nie zabrała się na wycieczkę do Teotihuacán 14.07, uzupełniła ten brak na własną rękę, natomiast kilka osób wykupiło na własny koszt tzw. „food tour” po Mexico City, który też zapewne da w efekcie sporo zdjęć tradycyjnych potraw meksykańskich na Commons. Poza tym część delegacji zwiedzała Meksyk w czasie hackathonu i właściwej Wikimanii. Właściwa Wikimania zaczęła się od „Welcome Reception”, będącym jednocześnie zakończeniem hackathonu i prekonferencji. Przed wejściem do jadalni wolntariusze-organizatorzy sformowali szpaler, które fetował kolejnych wchodzących na salę. Impreza była zorganizowana w formie „party na stojąco”. W trakcie ogłoszono wyniki wyborów nowych osób funkcyjnych w Radzie Powierniczej WMF. Nowym przewodniczącym został Patricio Lorente, a wice – Alice Wiegand. Licznie reprezentowani uczestnicy z grupy Iberocop (krajów latynoamerykańskich) zorganizowali głośną fetę dla Patricio. Uczestnicy imprezy dość szybko utworzyli podgrupki osób mówiący w swoim języku, najliczniejsza była hiszpańska, ale były też niemiecka, francuska, rosyjska i oczywiście polska. Polska przygarnęła kolegę z Rumunii, który był w towarzystwie samotny, i poszła na „afterparty” do pobliskiego pubu. W czasie imprezy kontynuowaliśmy rozmowy z Jarkiemt w temacie GLAM-owych szablonów w Commons, rozmowy z kolegami z Ukrainy w temacie ew. przyszłych wspólnych grantów i rozmowy z pracownikami WMF zajmującymi się międzynarodowymi programami edukacyjnymi. W drugi dzień właściwej Wikimanii odbyła się impreza w Museo Soumaya, która raczej była niewypałem. Organizatorzy nie zdołali się uporać z transportem i ostatecznie dotarliśmy tam na własny koszt taksówkami. Na miejscu – robiące niesamowite wrażenie muzeum, po którym chodzi się wspinając po rampach, na zwiedzanie którego było niestety bardzo mało czasu. Następnie uczestnicy zostali skoncentrowani na najniższym poziomie, gdzie niezbyt profesjonalna miejscowa kapela grała własne interpretacje utworów Beatlesów. Po wykonaniu zdjęcia grupowego zebranych raczono soczkami w małych naczyniach i mikroskopijnymi porcjami żywności. Ze względu na złą akustykę i głośno grającą kapelę nie dało się porozmawiać. W rezultacie, gdy tylko dano sygnał, że pierwszy autobus odwożący do centrum miasta przyjechał, zebrani rzucili się do kolejki, aby jak najszybciej umknąć z tego party… Po oficjalnym zakończeniu konferencji odbyła się impreza integracyjna w samym hotelu, która wypadła znaczniej lepiej od tej w Museo Soumaya, gdyż było co zjeść i można było porozmawiać na spokojnie z wieloma osobami. Polimerkowi trafił się stolik z dwojgiem Armeńczyków, Turkiem, Azerem i kolegą z Namibii. Rozmawialiśmy też z Vasią z Bułgarii, z Ukraińcami, Rosjanami, Asafem z Fundacji i Patrico Lorente. Druga część imprezy, już całkiem nieoficjalna, odbyła się we wnętrzach dawnego kościoła, gdzie o zgrozo była dyskoteka w rytmach techno z bezpłatnymi drinkami, która dla niektórych uczestników trwała nawet do 4 rano… Ogólne wnioski[edytuj | edytuj kod]Tegoroczna Wikimania była nieco mniejsza od zeszłorocznej, zapewne za sprawą lokalizacji, która był kłopotliwa dla osób z Europy, którzy stanowią zwykle większość uczestników. W stosunku do zeszłorocznej była też bardziej chaotycznie zorganizowana, ale w sumie można uznać, że organizatorzy, poza paroma wpadkami (głównie problemy z transportem i programem oraz dobrym oznakowaniem sal), dali sobie radę. Nowością były dwie sesje, które były prowadzone po hiszpańsku z symultanicznym tłumaczeniem na angielski. Cieszyły się one jednak umiarkowanym zainteresowaniem uczestników, choć przeznaczono na nie dwie największe sale. Dało się też zaobserwować większe rozproszenie sesji – oprócz 5 głównych ścieżek, były też 2 poboczne – głównie warsztatowe, oraz cała masa spotkań i spotkanek, z których część miała charakter publiczny, a część była wyłącznie dla wybranych grup. Wiele osób komentowało, że jest coś nie tak z doborem wykładów do głównych ścieżek, było tam bowiem wiele słabych wystąpień, a jednocześnie program team odrzucił wiele potencjalnie dobrych. Sesja GLAM była w mojej ocenie (Polimerka) dużo słabsza od zeszłorocznej, co być może wynikało z trudności w dotarciu osób zajmujących się tą tematyką w Europie. O ile w Londynie oprócz wikimedian było też sporo osób z instytucji GLAM, o tyle w tym roku byli reprezentowani praktycznie tylko wikimedianie. Większość wykładów dotyczyła poszczególnych mniejszych i większych, mniej czy bardziej udanych projektów współpracy, brak było natomiast wykładów przeglądowych, czy na tematy ogólne. Ciekawsza w tym roku była sesja prawna – gdzie było całkiem sporo interesujących wykładów z raportem WMF Legal Team na czele. Zespół ten rozrasta się i stawia sobie coraz bardziej wysublimowane cele. Mają pomysł rozpoznania zasad prawnych, których mogliby się trzymać, argumentując, że działają dla dobra całego światowego ruchu Wikimedia. Pytanie, jak duże poparcie mogą zyskać wśród społeczności (bardzo zróżnicowanych) i do czego to wykorzystają. Jeżeli chodzi o wystąpienia techniczne (Engineering), nie było, jak rok temu, ważnych wpadek (użycie uprawnienia Czas pokaże, czy nawiązane znajomości i zasłyszane pomysły dadzą w efekcie jakieś nowe projekty i koncepcje dla polskich projektów Wikimedia. |