Biuletyn/2019-12

Wikimedia Polska, polski partner Fundacji Wikimedia.
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Subskrybuj!

Biuletyn Wikimedia Polska

numer 12/2019 (26 lipca 2019)

Wstępniak

Chociaż niektórzy wzięli wikiwakacje lub po prostu urlopy, odłożyli komputer i poszli korzystać z lata, w Wikimediach nie ma sezonu ogórkowego. Po raz kolejny prezentujemy Wam (wcale niemały) zestaw informacji z mijających dwóch tygodni. Zarząd i pracownicy cieszą się z wyników 1% – a co Was aktualnie najbardziej cieszy? Piszcie w dyskusji Biuletynu!

Jak się wydaje, jedną z ważniejszych wiadomości jest ta, że w tym roku, po pięciu latach przerwy, organizujemy Wiki Lubi Zabytki. Gratka dla fanów fotografii i dziedzictwa materialnego. Dla mnie gorący news brzmi: tak dużo pieniędzy z 1% jeszcze nie mieliśmy. Z lektury Biuletynu dowiecie się, jak uczymy się wykorzystywać rosnące zasoby Stowarzyszenia. A co do newsów, to zachęcam do zapoznania się z propozycją zamknięcia Wikinews.

Wikimedia Deutschland pracuje nad umożliwieniem edytowania Wikidanych wprost z infoboksów w Wikipedii, programiści Fundacji tworzą stronę powitalną dla nowego użytkownika (pamiętacie te granatowogradientowe kafelki Przykuty? nic w przyrodzie nie ginie). W tym numerze Biuletynu linkujemy do dwóch ciekawych filmików ze spotkań w siedzibie Fundacji: z jednego dowiecie się, co nasi koledzy z Doliny Krzemowej sądzą o tzw. ACTA2, a z drugiego – jakie są wnioski po konsultacjach w sprawie zmian na stronach dyskusji na wiki. Dzieje się!

Wieści ze Stowarzyszenia[edytuj | edytuj kod]

1-30 września
Wraca Wiki Lubi Zabytki!

Co roku społeczność pytała – czy konkurs Wiki Lubi Zabytki kiedykolwiek wróci? I wreszcie z radością możemy odpowiedzieć twierdząco. W 2019 ponownie zorganizujemy konkurs fotograficzny, którego celem jest wzbogacenie Wikimedia Commons o zdjęcia wszystkich obiektów posiadających status zabytku nieruchomego i wpisanych do wykazów zabytków prowadzonych przez wojewódzkich konserwatorów zabytków. Konkurs jest częścią światowej inicjatywy Wiki Loves Monuments, największego konkursu fotograficznego świata.

Tegoroczna edycja będzie trwała przez cały wrzesień, to będzie czas na ładowanie fotografii. Ale zdjęcia mogą być zrobione również wcześniej, tak więc już teraz, podczas wakacyjnych podróży możecie je robić. Lub przetrząsać Wasze fotograficzne archiwum w poszukiwaniu znakomitych zdjęć polskich zabytków.

Nagrodami będą vouchery na sprzęt fotograficzny (tu więcej o o nagrodach). Będą przyznawane za:

  • najlepsze pojedyncze zdjęcie,
  • ogólne zaangażowanie w konkurs (a więc osobom, które załadują dużo lub dobrej jakości lub bardzo potrzebnych zdjęć)
  • oraz w trzech kategoriach tematycznych, którymi opiekują się nasi partnerzy: Zabytki Warszawy (partner: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa (Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego), Zabytki architektury wiejskiej (partner Polskie Towarzystwo Ludoznawcze), Zabytki z terenu województwa śląskiego (partner: Regionalny Instytut Kultury).

Partnerami medialnymi konkursu są: TVP Kultura, serwis Świat Obrazu, "Spotkania z Zabytkami" oraz "Renowacje i Zabytki".

Oficjalną stronę konkursu znajdziecie tutaj.

Zdobądź środki na źródła lub wyprawę fotograficzną! Wikigranty czekają

Chcesz napisać hasło, ale źródła, których potrzebujesz są kosztowne? A może chcesz sfotografować ważne wydarzenie lub okolicę, która nie ma zdjęć na Commons, ale podróż byłaby kosztowna? Wikimedia Polska pomoże! W prowadzonym przez nas programie Wikigrantów edytorzy i edytorki mogą otrzymać do 1500 złotych na swoje edycyjne projekty.

Przykłady? Proszę bardzo! Użytkownik Nostrix do swojej pracy w Wikisłowniku potrzebował dostępu do słownika... aleuckiego. Zakup tego źródła sfinansował właśnie w ramach Wikigrantu. W efekcie powstało aż 100 nowych haseł w Wikisłowniku. MOs810 z kolei chciał wzbogacić Wikipedię o zdjęcia architektury kolejowej, krajobrazu technicznego zagrożonego przemijaniem oraz obiektów Ziemi Lubuskiej i Wielkopolski niedostępnych dla przeciętnego zwiedzającego. Byłoby to możliwe dzięki udziałowi w wydarzeniu kolejowym Lubuskie Zakamarki. Koszty podróży i udziału sfinansowały... tak, Wikigranty! Efekt: 15 nowych lub rozbudowanych haseł i 150 fotografii.

Aby zdobyć grant nie trzeba wiele – wystarczy złożyć wniosek. We wniosku należy napisać na co i ile środków jest potrzebnych oraz jakie są spodziewane rezultaty. Jeśli kwota, o którą wnioskujemy jest większa niż 250 PLN należy przedstawić też harmonogram prac i uzasadnienie. Przykładowe wnioski można obejrzeć na tej stronie. Uwaga, z grantów nie można pokryć zakupu sprzętu (ale jego wypożyczenie już tak!), są też przeznaczone dla osób, które już edytują projekty Wikimedia. Czekamy na Wasze wnioski!

Odbyły się warsztaty strategiczne

W dniach 11–14 lipca w Strzyżewie k. Żelazowej Woli, z daleka od zgiełku centrów miast, zarząd Stowarzyszenia w składzie: Aegis Maelstrom (prezes zarządu), Wojciech Pędzich (sekretarz), Maire (wiceprezeska zarządu), Yarl i niżej podpisany (wiceprezesi zarządu), a także wolontariusz TOR, uczestniczyli w warsztatach strategicznych. Warsztaty były niezwykle intensywne i zakończyły się sukcesem: w 4 dni kalendarzowe, a 5 dni roboczych (pracowaliśmy po godzinach!) zrobiliśmy to, po co tam pojechaliśmy.

Został stworzony plan rozwoju Stowarzyszenia z wykorzystaniem metody zrównoważonej karty wyników. Warsztaty były kontynuacją audytu przeprowadzonego w 2018 roku. Poprowadziła je pani Renata Muszyńska, ta sama doradczyni, która przeprowadziła audyt. Ostatnim etapem procesu rozpoczętego niemal rok temu jest opracowanie dokumentu strategicznego, który ukaże się w sierpniu.

Cały ten proces strategiczny odbył się po to, żeby Stowarzyszenie nie było zarządzane chaotycznie, intuicyjnie, z dnia na dzień, z wyrywkowym podejściem do wszystkich przedsięwzięć i zasobów. Dzięki pomocy doradczyni mamy pojęcie, jak zarządzać planowo, racjonalnie, ze zdrową hierarchizacją zadań, klarownym podziałem ról i efektywnym wykorzystaniem umiejętności pracowników. Szczegóły być może nie są dla Was istotne, ale efekty będzie widać bardzo wyraźnie.

Rozmawialiśmy na tematy, które były poruszane już wielokrotnie, ale nigdy w sposób zorganizowany: m.in. o wsparciu wolontariuszy, dywersyfikacji źródeł dochodu, współpracy z instytucjami. Lektura dokumentu końcowego będzie z pewnością interesująca dla każdego, kogo interesuje działalność Stowarzyszenia.

Jest rekord z 1%

Wczoraj napisałem na facebookowej grupie pl.Wikipedia:

Obrazowo: skoczek o nazwisku "Tegoroczna kwota dla Stowarzyszenia z tytułu 1% OPP vel Główne źródło dochodu Stowarzyszenia" pokonał słabszych konkurentów, przeleciał nad punktem HS o nazwie "Prognozowany wynik" (555 tys.) i leci na rekord! Czy doleci? przekonamy się w pierwszych dniach sierpnia!

Chyba rzeczywiście członkowie grupy trzymali kciuki, ponieważ rekord padł już dziś. Jednego dnia wpłynęło na konto ok. 66 tys. zł, a w sumie, według danych na dziś, z tytułu tegorocznego 1% otrzymaliśmy aż 707 tys. zł! A skoczek dalej leci! Każdy dzień w tym i w przyszłym tygodniu przyniesie kolejne kwoty.

Myślę, że niezależnie od tego, ile ostatecznie otrzymamy w tym roku, już teraz trzeba podziękować wszystkim zaangażowanym, a przede wszystkim współtwórcom projektów Wikimedia. Tak wysoka kwota jest świadectwem społecznego uzniania dla pracy osób, które powiększają zasoby wolnej wiedzy dostępnej dla każdego. Te pieniądze są też ogromnym wyzwaniem. Jednocześnie zapewniam, że zarząd zna i ma wiele pomysłów na to, jak dobrze wykorzystać 1% dla publicznego pożytku. Chociażby… Wikigranty czekają :)

Wieści z Wikimedia Foundation[edytuj | edytuj kod]

Legal Summer Panel

W przemilczany sposób, nieopisany na Meta-Wiki i nieuprzedzony na stronie Wikimedia Foundation, prawnicy Fundacji zorganizowali dyskusję panelową o reformie prawa autorskiego w Unii Europejskiej. Zaprezentowali ciekawy (amerykański) punkt widzenia. Wystąpili m.in. profesor Stanford Law School oraz prawniczki GitHuba i Google.

Oglądaj Wikimedia Foundation Legal Summer Panel: EU Copyright Reform & Its Effects

Monthly activities meeting (lipiec 2019)

W ostatni czwartek każdego miesiąca wieczorem czasu polskiego Wikimedia Foundation organizuje spotkania sprawozdawcze z mijającego miesiąca. Prelegentami są pracownicy Fundacji i zaproszeni goście (na przykład wolontariusze, pracownicy organizacji afiliowanych, zewnętrzni eksperci).

Każde spotkanie trwa maksymalnie godzinę. Na początku prowadzący przedstawia wybrane niedawne i nadchodzące wydarzenia. Po wstępie są wystąpienia, które trwają zwykle po ok. 10-15 minut. Później jest czas na pytania do prelegentów, a następnie krótka chwila na wyrażanie podziękowań za dobrą współpracę w mijającym miesiącu.

Spotkania można oglądać na żywo na YouTube. Pytania do prelegentów można zadawać na IRC. Istnieje też możliwość zgłaszania kandydatury swojego wystąpienia. Więcej informacji znajdziecie na Meta-Wiki.

Oglądaj Wikimedia monthly activities meeting (lipiec 2019)

Wieści z projektów GLAM[edytuj | edytuj kod]

Efekty warsztatów "Kolaż warszawski"

18 lipca w Domu Spotkań z Historią odbyły się warsztaty tworzenia warszawskich kolaży, które poprowadziła Zuzanna Dolega. Warsztat był zorganizowany przez Centrum Cyfrowe w ramach projektu "Poużywaj sobie!", którego Wikimedia Polska jest Partnerem. Licznie przybyli uczestnicy warsztatów poznali podstawy prawa autorskiego i licencji Creative Commons, która jest niezbędna do zdobycia wiedzy w jaki sposób zgodnie z prawem korzystać z czyjejś twórczości i na jakich zasadach publikować swoją. Dowiedzieli się gdzie szukać cyfrowych zasobów na przykładzie warszawskich instytucji kultury, które mają swoje kolekcje w sieci. W miłej atmosferze nauczyli się w jaki sposób mogą z nich korzystać, tworząc z nich własne dzieła. Stworzone kolaże wykorzystujące warszawskie kolekcje staną się częścią ogólnomiejskiej kampanii promocyjnej “Poużywaj sobie!”, a także będą wykorzystane jako materiały promocyjne dla planowanego konkursy na remiks GLAM. Zdjęcia z warsztatów można obejrzeć w zasobach Wikimedia Commons.

Nowe grafiki z Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej

Ponad 1400 nowych plików z zasobów Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej znalazło się w Wikimedia Commons. Kategorie nowych plików są zgodne ze strukturą folderów kolekcji MBC Warszawa w ilustracji prasowej XIX w. Jednocześnie udało się załadować wszystkie dzieła znajdujące się w tej kolekcji. Łącznie od grudnia 2018 roku w ramach współpracy GLAM z biblioteką na Koszykowej (Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego) załadowanych zostało już 3700 grafik. Tak owocną współpracę zawdzięczamy Grzegorzowi i jego zespołowi składającemu się łącznie z 7 osób! Zespół nie tylko kategoryzuje wgrane grafiki, ale również ilustruje za ich pomocą artykuły w Wikipedii. Efekty ich pracy można podejrzeć w programie Outreachdashboard oraz wikiprojekcie. Wszystkich chętnych do pomocy w kategoryzowaniu plików odsyłamy do ich zbioru w Wikimedia Commons.

Wieści z projektów Wikimedia[edytuj | edytuj kod]

Wikipedia[edytuj | edytuj kod]

Początek wakacji przyniósł nowe Artykuły na Medal...

W drugiej połowie czerwca dwa hasła zdobyły odznaczenie artykułu na medal: jedno dotyczące filmu, jedno na temat dinozaura. W lipcu, niestety, medalowa posucha. W ostatnich dniach lipca kończy się dyskusja na temat tylko jednego kandydata, innych propozycji w kolejce brak. Oby jak najszybciej spadł deszcz świetnych haseł :)

...Dobre Artykuły...

Końcówka czerwca i lipiec przyniosły Wikipedii osiem haseł wyróżnionych tytułem dobrego artykułu. Dodatkowo na dzień zamknięcia biuletynu dyskutowano o 7 kandydatach, w tym zrealizowanych na podstawie WG 2019-5.

...i medalowe ilustracje

Dwie nowe ilustracje na medal wybrano w lipcu. Autorem pierwszej jest Jacek Halicki, a drugiej Henryk Bielamowicz. Na dzień zamknięcia numeru otwarte było tylko jedno głosowanie nad przyznaniem medalu. Trochę mało, ale ufamy, że Wikipedyści skupiają się podczas wakacji na fotografowaniu rozmaitych cennych obiektów i pomału szykują się do zmasowanej akcji w trakcie konkursu Wiki Lubi Zabytki :)

Wakacje z tygodniami tematycznymi

Na polskojęzycznej Wikipedii wakacje w pełni, co jednak nie przeszkadza w kontynuacji tygodni tematycznych. 19 lipca zakończył się II tydzień artykułu chemicznego, w którym zgłoszono ledwie 35 nowych haseł. Czyżby wakacje źle wiązały się z chemią? Z kolei już 24 lipca rozpoczął się tydzień Gujany, Gujany Francuskiej i Surinamu. Zapraszamy do odwiedzin tych ciepłych rejonów globu!

A 4 sierpnia przeniesiemy się do górzystej i chłodniejszej Norwegii. :)

Wikinews[edytuj | edytuj kod]

Propozycja "miękkiego" zamknięcia Wikinews

Na Meta-Wiki toczy się dyskusja ws. miękkiego zamknięcia polskojęzycznego Wikinews. Zapraszam do wzięcia udziału w dyskusji.

Wikinews, miejsce uprawiania obywatelskiego dziennikarstwa, zostało otwarte w 2004, a jego polskojęzyczna wersja – w 2005. Twórcą tego serwisu był Erik Möller, dziennikarz i programista, ten sam, który odszedł z Fundacji po aferze superprotect. Wikinews od początku miały problem z wyraźnym odróżnieniem się od Wikipedii, która także prezentuje aktualności. Pomimo istnienia różnic w zasadach, nigdy nie udało się przyciągnąć dużego zainteresowania potencjalnych twórców i czytelników Wikinews. W 2012 padła propozycja zamknięcia wszystkich wersji językowych, ale została odrzucona. W Wikimediach panuje niemożność podejmowania trudnych decyzji, w związku z tym Wikinews istnieją, chociaż mają się źle.

Wikireporterzy bynajmniej nie zabiegają o wzrost zainteresowania. Przykładowo Community Wishlist Survey 2019 zawiera tylko 1 (z 212 ogółem) propozycji zmian w oprogramowaniu dla Wikinews, a dotyczy ona… wyświetlania treści poza tym serwisem. Także w gronie członków Stowarzyszenia (do którego należą głównie wikipedyści, wikisłownikarze i wikiskrybowie) temat Wikinews właściwie nie istnieje.

Dwie statystyki:

  • liczba IP i kont, z których wykonano co najmniej 5 edycji w miesiącu – rok 2007 był okresem świetności – liczba ta oscylowała wokół 20. W 2008 spadła i wahała się przez kilka lat, nigdy nie przekraczając 20. Po raz ostatni dwucyfrowa była w 2013 (10). Od 6 lat Wikinews mają mniej więcej 3-osobową społeczność, przy czym ta liczba uwzględnia boty.
  • średnia liczba newsów dziennie w miesiącu – od 2013 nie przekroczyła dwóch i zwykle wynosi 0. Zasadniczo, w danym miesiącu 1 news ukazuje się rzadziej niż co 2 dni.

Gdyby Wikinews nie były pomyślane jako miejsce prezentacji nowych wiadomości, powyższe liczby nie stanowiłyby problemu. W tym przypadku jednak zasoby są za małe. Efektem jest liczba 1,4 mln odsłon w ostatnim roku. Dla innych projektów siostrzanych te wyniki są następujące: Wikipodróże – 2,4 mln, Wikibooks – 9 mln, Wikiźródła – 12 mln, Wikicytaty – 16 mln, Wikisłownik – 74 mln. W przypadku Wikinews proporcja na rzecz odsłon z komputerów w stosunku do odsłon z urządzeń mobilnych jest największa i wynosi od 85% do 92% miesięcznie. Intuicyjny wniosek – z Wikinews korzystają głównie ich twórcy, piszący na komputerach.

Dla kogo są projekty Wikimedia? Jedni twierdzą, że dla społeczności. Moim zdaniem – dla czytelników. Jeżeli projekt Wikimedia nie ma czytelników, to znaczy, że nie służy realizacji celu Wikimediów (dostęp do całej wiedzy dla każdego). Wikipedia broni się przed konkurencją, walczy o czas twórców i o zainteresowanie czytelników. Wikinews nigdy nie stanęły w szranki.

Wikiźródła[edytuj | edytuj kod]

Z serii „Co czytać w wakacje?“ — lipcowe nowości w Wikiźródłach!

Środek sezonu urlopowego, kiedy więc znaleźć czas na czytanie, jeśli nie teraz? Tym bardziej, że niezawodni wikiskrybowie dołożyli na półkę z nowościami całkiem spory zapasik, i lżejszej, i nieco poważniejszej lektury.

Zachęcam szczególnie do wakacyjnej wyprawy łodzią z biegiem Tamizy wraz z trzema angielskimi dżentelmenami (nie licząc psa). Śledząc ich perypetie, dobry humor macie zapewniony. Jeśli wolicie cieplejsze klimaty, może skusi Was daleka Brazylia z powieści-reportażu Żyto w dżungli Zbigniewa Uniłowskiego i jego obraz tamtejszej polskiej emigracji. Gdyby jednak zanadto doskwierał Wam upał, możecie się przenieść na skutą lodem Grenlandię i dowiedzieć co nieco o życiu Eskimosów ze wspomnień Roalda Amundsena z wyprawy na biegun północny statkiem „Gjöa“. A może wolelibyście powłóczyć się po irlandzkich pustkowiach i wrzosowiskach zamieszkanych przez tajemnicze zjawy, siwowłose wieszczki, czarowników i pokutujące dusze? Jeśli tak, polecam zbiór opowiadań o Hanrahanie Rudym noblisty Williama Butlera Yeatsa. Pozycja obowiązkowa dla każdego miłośnika kultury celtyckiej i nie tylko :) Wolny czas sprzyja też zadbaniu o urodę. Na Wikiźródłach niezawodne „środki gwoli gładkości twarzy niewieściej“ zaleca sam Owidiusz! :)

Jak widzicie, wybór wśród lipcowych nowości olbrzymi — wspomniałam tu tylko kilka. Znacznie więcej znajdziecie na liście poniżej.

Na sam koniec nie nowość, ale za to na czasie. Pięćdziesiąt lat temu, w lipcu, pierwszy człowiek postawił stopę na powierzchni Srebrnego Globu. Śledząc rocznicowe doniesienia medialne i mniej lub bardziej wnikliwe analizy tego przełomowego wydarzenia, spróbujcie znależć też chwilę na pewien rękopis z Księżyca dostępny w Wikiżródłach, oraz na kolejne części fantastyczno-naukowej Trylogii księżycowej Jerzego Żuławskiego (Zwycięzca, Stara Ziemia). Nie zawiedziecie się!

Trylogia księżycowa:

Wieści z szerokiego świata[edytuj | edytuj kod]

Coolest Tool Award

Na Meta ruszył nowy plebiscyt na najciekawsze narzędzie usprawniające korzystanie z Wiki: Coolest Tool Award. Swoje propozycje można zgłaszać do 29 lipca. Na tym etapie same nominacje nie są publicznie ogłaszane. Ogłoszenie zwycięzców ma nastąpić w sierpniu podczas Wikimanii 2019 w Sztokholmie.

Kamienie milowe

13 lipca arabskojęzyczna Wikipedia osiągnęła 900 000 haseł. Dwa dni później 70 000 haseł uzyskała Wikipedia w języku bengalskim. Z kolei 21 lipca 800 000 haseł uzyskał niemieckojęzyczny Wikisłownik. Wszystkim gratulujemy!

Newslettery z szerokiego świata[edytuj | edytuj kod]

Tech News[edytuj | edytuj kod]

Tech News: 2019-29


Tech News: 2019-30


Wikidata weekly summary[edytuj | edytuj kod]

Wikidata weekly summary #373


Wikidata weekly summary #374


Inne: Growth team updates[edytuj | edytuj kod]

Growth team updates #9